Bij een Litouws concentratiekamp is een ontsnappingstunnel gevonden die een aantal Joodse gevangen heeft gered.

Tachtig dappere mannen groeven een tunnel in het concentratiekamp Ponar, Litouwen en deden in 1944 een poging om te ontsnappen. Een aantal van de Joodse gevangen wist dit te overleven en verspreidde het verhaal na de Tweede Wereldoorlog. En nu, 72 jaar later, kan dit verhaal worden bevestigd. Een team van archeologen, geofysici en historici heeft de tunnel ontdekt.

Burning Brigade

Het verhaal houdt onderzoekers al langere tijd bezig. In 2004 ontdekten ze namelijk de vermoedelijke opening van de tunnel, maar verder dan dat kwamen ze niet. Met behulp van een grondradar is nu de gehele doorgang, die ongeveer 34 meter lang blijkt, onthuld. Zo’n 2 meter onder de grond.

Maar hoe hebben de Joden deze tunnel weten te graven? De tachtig gevangenen waren door de kampbewakers aangewezen tot team Leichenkommando, later Burning Brigade genoemd. Ze kregen de opdracht – met geketende benen – lijken uit een massagraf op te graven en te verbranden, zodat bewijs van de gruweldaden na de oorlog werd weggemoffeld. Ondertussen konden de gevangenen een doorgang graven.

Ontsnappingstunnel

In de nacht van 15 april 1944 waagden veertig mannen het erop: de grote ontsnapping. Helaas hadden de nazi’s ze snel door en losten schoten. Twaalf Joden wisten uiteindelijk te ontsnappen en het verhaal van kamp Ponar te vertellen. Zeker 100.000 gevangenen konden dit niet. Zij sneuvelden in het concentratiekamp.

Bronnen: BBC, The Guardian, Popular Mechanics

Beeld: Ezra Wolfinger/NOVA/AP/Hollandse Hoogte