Onlangs werden de winnaars van de Insight Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd bekendgemaakt. Vergaap je aan de soms erg bijzondere platen – en lees waar je nu eigenlijk naar kijkt.

Dat je voor schitterende foto’s van het heelal geen ruimtetelescoop als Hubble nodig hebt, bewijzen de inzendingen voor de sterrenkundige fotowedstrijd Insight Astronomy Photographer of the Year wel. Hieronder vind je de winnaars van alle categorieën, waar duizenden amateurs en professionals uit de hele wereld aan meededen.

Foto: Yu Jun

Deze op het eerste gezicht wat curieuze plaat won zowel de prijs voor beste foto van de zon, als de gehele Insight Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd. Wat je ziet: een opeenvolging van foto’s gemaakt tijdens de totale zonsverduistering van 9 maart 2016, samengevoegd tot één plaat. Linksboven en rechtsonder is het verschijnsel Baily’s Beads te zien: zonlicht dat door de onregelmatigheid van het maanoppervlak op sommige plekken net wat eerder langs de maan schijnt. De Chinese fotograaf Yu Jun won er 10.000 pond mee.

Foto: Ainsley Bennett

Aanvankelijk was Ainsley Bennett niet blij met de mist toen hij op een vroege oktoberochtend op pad ging om de maan en de planeten Jupiter en Venus vast te leggen. “Maar tot mijn verrassing voegde de mist juist een heel nieuwe dimensie toe, door ervoor te zorgen dat de wassende maan en Venus eruit zagen als gloeiende bollen”, schrijft de Brit. “De resulterende foto lijkt op iets uit een sciencefictionfilm, waarbij er een dubbelster te zien is boven de horizon van een onbekende planeet.” De stemmige plaat leverde Bennett de eerste plaats op in de categorie ‘skyscapes’.

Op deze plaat zie je zeventig keer hetzelfde object afgebeeld, namelijk Sirius, de helderste ster aan de nachtelijke hemel. Hoewel de meeste mensen deze ster simpelweg als ‘wit’ zouden omschrijven, kan hij door turbulentie in de aardatmosfeer ook allerlei andere kleuren krijgen. De Brit Steve Brown legde die kleuren vast door de ster te filmen en de frames met de meest opmerkelijke kleuren te combineren tot één beeld. Het leverde hem de hoofdprijs op in de categorie ‘sterren en nevels’.

Foto: Damian Peach

Verwend geraakt door de vele planetenfoto’s van ruimtetelescopen en onbemande ruimtescheepjes, haal je misschien je schouder op bij deze plaat van Saturnus. Maar dan doe je de Britse fotograaf Damian Peach te kort. Die legde vanaf het aardoppervlak namelijk wel heel erg mooi de ringen én de banden vast die de op een na grootste planeet van ons zonnestelsel typeren. Zelfs de mysterieuze zeshoek op de noordpool is te zien. Peach kreeg voor zijn foto dan ook de eerste prijs in de categorie ‘planeten, kometen en asteroïden’.

Foto: Nicolas Outters

Het sterrenstelsel M94 staat bekend om het feit dat het uit twee ringen bestaat – en deze foto van de Fransman Nicolas Outters laat dat mooi zien. Ook zichtbaar is de zwakke halo van sterren die rond het stelsel ligt. Outtres sleepte er de prijs in de categorie ‘sterrenstelsels’ mee in de wacht.

Yup: zoveel details kun je op het maanoppervlak zien vanaf de aarde, als je je als sterrenkundefotograaf een beetje kwaad maakt. Deze foto vol kraters en kratertjes werd gemaakt door de Spanjaard Jordi Delpeix Borrell, die er de hoofdprijs in de categorie ‘onze maan’ voor kreeg.

Foto: Carlos Fairbairn

De Grote Magellaense Wolk is een satellietsterrenstelsel van onze eigen Melkweg, op zo’n 163.000 lichtjaar afstand. De Braziliaan Carlos Fairbairn schoot er deze mooie foto van en werd beloond met de Sir Patrick Moore-prijs voor beste nieuwkomer.

Het poollicht is zo fotogeniek dat er binnen de Insight Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd een geheel eigen categorie voor in het leven is geroepen. De winnaar was dit jaar echter niet een van de bekende foto’s vol indrukwekkende groene slierten tegen een duistere hemel, maar deze meer ingetogen plaat. De Hongaar György Soponyai schoot hem vanaf Spitsbergen, op de avond van een totale zonsverduistering.

Foto: Robert Smith

Op deze wat vreemde foto zie je boven een aantal afbeeldingen van de Kattenoognevel, en onder twee keer de Ringnevel. Wat fotograaf Robert Smith heeft gedaan, is het licht van beide nevels opsplitsen, zodat hij ze bij verschillende golflengtes kon fotograferen. En dan blijkt dat je bij de ene golflengte een heel andere nevel ziet dan bij de andere. De hoofdprijs in de categorie ‘geautomatiseerde telescopen’ waard, vond de jury.

De prijs in de categorie ‘jonge astronomiefotograaf van het jaar’ ging naar de 15-jarige Amerikaan Brendan Devine. Die deed mee met dit negatieve beeld van de maan. “Daardoor is er een hoeveelheid contrast die je zelden ziet op maanfoto’s,” oordeelde de jury, “waardoor je veel meer details kunt zien, vooral in de kraters.”

Foto: Wing Ka Ho

Hongkong is niet de beste plek ter wereld om naar de sterren te kijken; daar zorgt de hoeveelheid verlichting in de stad wel voor. Toch kun je er een prijswinnende foto schieten (categorie ‘mensen en de ruimte’), zo bewees Wing Ka Ho – als je de sluitertijd maar lang genoeg maakt.

Meer foto’s uit deze wedstrijd zien? In KIJK 10/2016 vind je onze eigen selectie – want soms vonden we een plaat die de tweede plaats of een eervolle vermelding kreeg mooier dan de winnaar… Dit nummer is hier online te bestellen, zonder verzendkosten.

Bron: Royal Museums Greenwich