Een ‘röntgenfoto’ van het binnenste van de aarde onthult een snelstromende ‘rivier’ van gesmolten ijzer in de kern van de aarde.

Het maalt en kolkt in de aardkern. Gesmolten ijzer stroomt verschillende richtingen op en bepaalt daarmee het aardmagnetisch veld. Nieuw onderzoek toont aan dat er één stroom harder beweegt dan de rest. Deze straalstroom, genoemd naar de band van harde wind in de atmosfeer, werd ontdekt door geologen van de University of Leeds met behulp van ESA’s Swarm-satellieten. Deze creëerden een foto op basis van magnetisch signalen van het binnenste van de aarde.

Samengedrukt

De ontdekte straalstroom beweegt in de buitenkern op het noordelijke halfrond met een snelheid van ruim 40 kilometer per jaar. Dat lijkt weinig, maar dat is driemaal sneller dan typische snelheden in de aardkern, en zelfs honderdduizenden malen sneller dan de beweging van aardplaten.

Het snel bewegend ijzer ligt precies tussen twee regio’s in de aardkern in. Dat kan geen toeval zijn, denken de onderzoekers. Op deze plek drukken twee tegengestelde ‘rivieren’ van ijzer elkaar samen, waardoor er één stroom ontstaat met een hogere snelheid dan gewoonlijk: de straalstroom.

Mogelijk speelt de drijfkracht van gesmolten ijzer of andere veranderingen in het aardmagnetisch veld een rol bij de botsing van de twee ‘rivieren’. Zo schrijven de geologen in Nature Geoscience.

Omkering?

De onderzoekers verwachten in de toekomst nog meer ontdekkingen te doen. Het zou bijvoorbeeld zomaar kunnen dat de straalstroom ineens van richting verandert of zelfs omkeert. De eerste stap naar de ontrafeling van de aardkern – waarvan we minder weten dan de zonnekern – is volgens hen in ieder geval gezet.

Bron: Nature Geoscience, University of Leeds via EurekAlert!

Beeld: European Space Agency