Vanaf onze aardbol gezien, lijkt de maan even groot als de zon. Maar de zon is natuurlijk vele malen groter. Dus hoe kan dat?

“Wat mooi is zo’n volledige zonsverduistering, al heb ik er nooit één in het echt gezien”, mailt Henri Keeris. “Maar wat me wel opvalt, is dat de maan vanaf de aarde gezien precies even groot is als de zon. Heeft dat nog gevolgen, bijvoorbeeld voor het leven op aarde? En wat is de kans dat dit bij andere planeten ook zo is?”

Hoe groot is de maan?

De zon is natuurlijk vele malen groter dan de maan. (De zon heeft een straal van 696.340 km, de maan van ongeveer 1737 km.) Maar hij staat ook een stuk verder van ons vandaan. Het is toeval dat deze twee radicaal verschillende hemellichamen vanaf het aardoppervlak gezien een even groot stukje hemel bedekken.

Nou ja, zo ongeveer dan. De afstand tussen de aarde en de maan varieert van 362.600 tot 405.400 kilometer. Daardoor verschilt ook de grootte van de maan aan de hemel. Bovendien drijft de maan langzaam maar zeker bij de aarde vandaan; elk jaar zo’n 4 centimeter. Hierdoor zullen de mensen van de verre toekomst geen totale zonsverduisteringen meer zien. De maan is dan te klein om de zon volledig af te dekken.

Wat zijn de effecten van de maan op de aarde?

Wat betreft de gevolgen: dat zon en maan even groot lijken, komt onder meer doordat de aarde – zeker naar verhouding – een behoorlijk grote maan heeft. En daar lijkt het leven op onze planeet zeker profijt van te hebben gehad.

Onder meer wordt aangenomen dat de maan het klimaat op aarde stabiel houdt door er met zijn zwaartekracht voor te zorgen dat de aardas niet te veel zwabbert. Verder zouden de grotendeels door de maan veroorzaakte getijden een gunstig effect hebben gehad op de ontwikkeling van leven op aarde.

Tekst: Jean-Paul Keulen

Beeld: Luc Viatour

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl! Deze vraag kon je vinden in KIJK 5/2017.