Amerikaanse, Franse en Canadese astronomen hebben een bruine dwerg gevonden met een oppervlaktetemperatuur van minder dan 100 graden Celsius.
Bruine dwergen kun je het beste omschrijven als mislukte sterren: astronomische objecten die niet zwaar genoeg zijn om in hun binnenste kernfusie te laten plaatsvinden. Hoewel ze dus niet ‘branden’ zoals onze zon, zijn deze dwergen aan de buitenkant toch nog vrij heet te noemen: zelfs de koelste exemplaren hebben een oppervlaktetemperatuur van minstens enkele honderden graden. Tot nu dan, want de bruine dwerg met de pakkende naam CFBDSIR J1458+1013B is waarschijnlijk niet warmer dan 97 graden Celsius – de temperatuur van een vers gezet kopje thee.
Deze ontdekking publiceert een team van sterrenkundigen, verbonden aan verschillende Amerikaanse, Franse en Canadese universiteiten, in het Astrophysical Journal, na waarnemingen met maar liefst drie telescopen. Eerst werd met de Hawaiiaanse kijker Keck II vastgesteld dat het astronomische object CFBDSIR J1458+1013 in feite bestaat uit twee bruine dwergen (A en B), die 2,6 keer zo ver van elkaar zijn verwijderd als de aarde van de zon. Vervolgens mat men met behulp van de Canada-France-Hawaii Telescope de afstand tussen de aarde en deze dubbel-‘ster’: 75,3 lichtjaar. (Ter vergelijking: de dichtstbijzijnde ster – op de zon na – ligt op 4,2 lichtjaar afstand.) Tot slot werd de Very Large Telescope (VLT) ingeschakeld bij de bepaling van de temperatuur.
Of de bruine dwerg in kwestie lang het koelste exemplaar van zijn soort zal zijn, is overigens maar de vraag. De Spitzer Space Telescope heeft twee andere dwergen in zijn vizier gekregen die mogelijk nóg koeler zijn – maar daar is de precieze temperatuur nog niet van bepaald.
Beeld: L. Calçada/ESO