Zeg ‘roofkunst’ en de meeste mensen denken aan nazi’s die er met de schilderijen
van gedeporteerde Joden vandoor gingen. Maar veel Europese musea staan vol
gestolen objecten met een heel ander verhaal: ze komen uit overzeese gebieden. Sommige gestolen objecten zijn zelfs wereldberoemd, net als de strijd die er nog steeds om wordt gevoerd. Drie voorbeelden.
1. Bronzen beelden
Britse soldaten roofden in 1896 tussen 2400 en 4000 objecten uit Benin. Deze zijn inmiddels wereldwijd verspreid over tientallen musea. Nigeria praat sinds 2010 met enkele Europese musea over teruggave van een deel van deze belangrijke collectie bronzen beelden.
2. Gevelversiering
Lord Elgin, Brits gezant bij het Ottomaanse Rijk, liet vanaf 1801 een grote gevelversiering van het Griekse Parthenon halen en naar Engeland verschepen. Al jaren vecht Griekenland voor teruggave van deze ‘Elgin Marbles’. Het land dreigt nu dwars te gaan liggen tijdens de Brexit-onderhandelingen.
3. Ceremonieel wapen
Dat met belangrijke voorwerpen niet altijd zorgvuldig werd omgegaan, blijkt uit het verhaal van de kris van de Javaanse prins Diponegoro. In 1830 moest hij zijn ceremoniële wapen afgeven aan generaal Hendrik de Kock. Indonesië heeft de kris verschillende keren teruggevraagd aan Nederland, maar helaas, hij is onvindbaar…
Dit is een kader uit het artikel ‘Kruidnagel, kaneel, kunstschatten’ te vinden in KIJK 2/2018. Deze editie ligt in de winkel vanaf 18 januari tot en met 21 februari.
Tekst: Liesbeth Sparks
Meer informatie:
- YouTube: Nigerians Demand Return of Ancient Art
- YouTube: National Geographic – Parthenon Battle
- YouTube: The Elgin Marbles Debate
- HP/De Tijd: Nazi-roofkunst: deze commissie blijft zoeken naar rechtmatige eigenaren
- de Volkskrant: grote collectie roofkunst voor het eerst te zien in Deventer
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier