Bij elke kassa staat inmiddels ‘Pinnen? Ja graag’ of ‘Klein bedrag? Pinnen mag’. Niet zo gek dat steeds minder mensen met contant geld betalen. Maar kunnen we zonder cash?
Eke van Leeuwen mailt: “In zijn column in KIJK 5/2017 vraagt Rolf Hut zich af of we in 2032 nog met cash kunnen betalen. Toen vroeg ik mij af: kan een wereld zonder cash bestaan?”
Het lijkt wel die kant op te gaan. Persvoorlichter Berend Jan Beugel van Betaalvereniging Nederland geeft aan dat er welvarende landen zijn die nog maar heel weinig cash gebruiken, zoals Zweden. “Daar is 80 procent van alle betalingen aan de toonbank elektronisch. En in Nederland was dat in 2016 al 55 procent.” Het gebruik van contant geld in de Nederlandse winkels is het afgelopen jaar met pakweg 10 procent afgenomen en Beugel verwacht dat dit de komende twee of drie jaar in hetzelfde tempo doorgaat.
Betalen met speelkaarten
Simon Lelieveldt, expert betalingsverkeer bij Financieel Erfgoed, denkt dat de wereld op zich goed zonder munten en bankbiljetten kan. Dat is ook niet nieuw. Lelieveldt: “In 1685 werd in Canada bijvoorbeeld een betaalsysteem opgezet dat was gebaseerd op speelkaarten met een handtekening. En honderden jaren geleden ontstonden de eerste banken, zoals de Wisselbank in Amsterdam, waar kooplieden elkaar betaalden via een betaalrekening: dus zonder cash.”
De kans bestaat volgens Lelieveldt dat de overheid op zeker moment de meeste munten en bankbiljetten intrekt en inruilt voor een digitale variant. Of dat er geld ontstaat door beloftes tussen mensen onderling of binnen gekoppelde computernetwerken. De uitvinding van de bitcoin heeft laten zien hoe zo’n systeem in de praktijk kan werken.
Willen we het?
Toch betwijfelt hij of cash ooit helemaal gaat verdwijnen. “Contant geld werkt zonder elektriciteit en is dus altijd voor iedereen vrij toegankelijk. Dat wordt steeds belangrijker in een digitaliserende samenleving. Verder zijn juist fysieke bankbiljetten en munten erg handig als je kinderen wilt leren met geld om te gaan.”
Onderzoek wijst uit dat je bij het uitgeven daarvan ook echt ‘betaalpijn’ ervaart, en dat helpt je om terughoudend te zijn bij aankopen. “Dat laatste is voor jezelf én voor de samenleving een groot goed.” Dus, Eke, het kan wel. De vraag is alleen of we het moeten willen.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl! Deze vraag kon je vinden in KIJK 11/2017.
Lees ook:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!
