Met een jet-aangedreven duikuitrusting, waterproof echoapparatuur en een hoop ervaring, lukte het biologen in de buiken van een paar walvishaaien te kijken.

Hoewel een echo bij een zwangere vrouw zo is gepiept, is dat bij wilde dieren een heel ander verhaal. Helemaal als die beesten groter worden dan een bus, twee keer zoveel wegen als een T. rex en regelmatig op 1800 meter diepte kilometers en kilometers door de oceaan zwemmen. En mocht dat nou net bij de walvishaai het geval zijn.

Door meer te leren over de gigantische vissen (ja, haaien zijn vissen), hun paargedrag en hun jongen, hopen biologen de helaas bedreigde dieren beter te kunnen beschermen. Hierom besloten wetenschappers uit verschillende onderzoeksgroepen eens een kijkje te nemen in de buiken van wilde walvishaaien bij de Galapagoseilanden. Dat leverde indrukwekkende beelden op.

Lees ook: Bijzondere tweekoppige haai gevonden

Uitdaging

Een groentje is marien bioloog Rui Matsumo, die de belangrijke taak op zich nam, zeker niet. Eerder checkte hij al mogelijke zwangerschappen bij een scala aan onderwaterbeesten waaronder zebrahaaien, reuzenmanta’s en verpleegsterhaaien. Maar onderwaterecho’s op wilde walvishaaien was zelfs voor de doorgewinterde duiker nieuw.

Een gemakkelijk klusje was het dan ook niet. De gigantische vissen zitten natuurlijk niet stil – en zie ze met zulke vinnen maar eens bij te houden. Dit werd opgelost door Matsumo met een jet-aangedreven zuurstoftank uit te rusten, maar daar was het helaas niet mee gedaan. Het voornaamste probleem bleek de dikke laag huid en kraakbeen, op sommige plaatsen wel 25 centimeter dik, waar de bioloog met de echo ‘doorheen’ moest kijken.

Hormonen

Tijdens een tweewekelijkse expeditie onderzocht het team 21 volwassen walvishaaivrouwtjes. En hoewel de duikers door de dikke huidlaag niet alles zo goed konden zien als ze wilden, wisten ze wel vast te stellen dat geen van de vrouwtjes zwanger was. Als extraatje werd ook wat bloed van de giganten afgenomen. Daarmee kon onder andere de hoeveelheid geslachtshormonen gemeten worden.

Het is een van de eerste keren dat dit soort metingen aan wilde walvishaaien gedaan worden. Dus veel vergelijkingsmateriaal is er nog niet. Maar dat mag de pret niet drukken, vinden de biologen. Dat de techniek werkt is in ieder geval duidelijk.

Bronnen: Galapagos Whale Shark Project, The Washington Post

Beeld: Simon Pierce/Galapagos Whale Shark Project, Chris Rohner/Galapagos Whale Shark Project

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!