Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Qua grootte en samenstelling lijkt hij aardig op onze thuisplaneet, maar leven op deze superaarde wordt nog knap lastig. Hij heeft namelijk geen atmosfeer.
In de zoektocht naar andere planeten met leven richten astronomen zich vaak tot superaardes. Omdat deze aardachtige werelden zoveel van onze eigen blauwe knikker weghebben, lijken ze daar immers uitstekende kandidaten voor te zijn.
Helaas zijn er wel degelijk verschillen. Niet alleen zijn superaardes een slag groter, de meeste van hen cirkelen niet om een gele dwerg – zoals wij – maar om een rode. Bovendien, zo schrijven Harvard-astronomen in Nature, blijken in ieder geval sommigen van hen geen atmosfeer te hebben.
Lees ook:
Klein maar krachtig
Rode dwergen zijn de meest voorkomende typen sterren in onze Melkweg. Hoewel ze aanzienlijk kleiner zijn dan gele dwergen zoals onze zon, zijn ze een stuk onrustiger. Dit maakt dat astronomen al enige tijd vermoedden dat planeten om de kleine sterren, gebombardeerd met krachtige doses straling, wellicht moeite hadden hun atmosfeer bij zich te houden.
Om na te gaan of dat ook daadwerkelijk het geval was, worstelde het team zich door meer dan honderd uur aan observaties die NASA’s ruimtetelescoop Spitzer van superaarde LHS 3844b maakte. De exoplaneet is ongeveer 1,3 maal zo groot als de aarde en was in 2018 de eerste van de vele ontdekkingen van de TESS-ruimtetelescoop.
Superaarde LHS 3844b. Op zo’n 50 lichtjaar van aarde is het een van de dichtstbijgelegen exoplaneten. © NASA/MIT/TESS
Warmteverdeling
Het team mat de helderheid van LHS 3844b en zijn rode dwergster LHS 3844, en kon daaruit de temperatuur van de planeet berekenen. “Er bleek alleen straling van de ‘dagkant’ (waar de zon op de planeet schijnt, red.) te komen”, legt astronoom Ignas Snellen van de Universiteit Leiden uit, gespecialiseerd in exoplaneten en hun atmosferen, en niet betrokken bij het onderzoek.
En dat is bijzonder. Een atmosfeer zou deze warmte namelijk zowel over de dag- als de nachtkant verdelen. “LHS 3844b kán dus eigenlijk geen atmosfeer hebben”, mailt de astronoom. Er is een mogelijkheid dat de superaarde een heel ijle atmosfeer heeft, maar dat vindt Snellen erg onwaarschijnlijk. “Die zou eigenlijk heel snel van de planeet verdampen”, legt hij uit.
Of meer van deze exoplaneten het zonder atmosfeer doen, moet vervolgonderzoek uitwijzen. “Met de James Webb-ruimtetelescoop die binnenkort gelanceerd wordt, kunnen dergelijke waarnemingen veel beter gedaan worden – ook voor planeten die veel koeler zijn”, besluit Snellen. Spannend!
Bronnen: Nature (paper), Science, IFLScience
Beeld: NASA/MIT/TESS