Onderzoekers hebben honderden hersen-organoïden in het lab gekweekt om medicatie te testen voor hersentumoren.
Ze komen de laatste tijd regelmatig in de media en hebben zelfs al de tafel van Matthijs van Nieuwkerk bereikt: organoïden. Dit zijn speciaal gekweekte mini-organen die steeds vaker worden ingezet voor onderzoek. De orgaanachtige weefsels zijn gekweekt uit stamcellen en lijken qua structuur en fysiologie nét echte menselijke organen.
De nieuwe ontwikkeling kan worden ingezet in het lab voor medisch en toxicologisch onderzoek. En ook de medicijnontwikkeling is gebaat bij deze hoopjes cellen. Het is immers altijd de vraag of medicijnen die op muizen getest zijn ook op mensen werken. Recent hebben onderzoekers honderden van die ‘breintjes’ geweekt om hun onderzoek naar een effectieve behandeling voor jonge patiënten met breintumoren voort te kunnen zetten. Ze hopen hiermee het genetische mechanisme achter deze moeilijk-te-behandelen ziektes te kunnen ontrafelen.
Lees ook:
Gekweekte ‘breintjes’
De organoïden werden gebruikt om een in vitro tumormodel na te kunnen bouwen (een tumormodel in een kweekschaaltje). De onderzoekers verwachten dat dit grote gevolgen zal hebben voor toekomstig hersenonderzoek. In de nabije toekomst zou de grootschalige productie gekweekte tumoren een goedkope methode kunnen zijn voor het screenen van nieuwe geneesmiddelen in vergelijking met eerdere technologieën. Het maken van deze breinachtige structuurtjes was echter nog niet makkelijk. Het vereiste geavanceerde spullen en skills. En dat kost tijd, zo schrijft het team in Nature Communications.
Slimme pinda
Hoewel het model slechts de grootte van een pinda heeft, kan het toch tekenen van ziekte vertonen en een model bieden van de tumoren die jonge patiënten treffen. Maar ook ‘gezonde’ organoïden hebben de onderzoekers met veel extra kennis verrijkt: zo zijn enkele genetische mechanismen ontrafeld die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan en de ontwikkeling van hersentumoren. In het bijzonder bevestigde de studie de sleutelrol van twee eiwitten (Otx2 en c-Myc) in de tumorontwikkeling. Bovendien kon de werkzaamheid van een aantal therapeutische opties bestudeerd worden.
Volgens de onderzoekers helpen deze gekweekte tumoren bij het ontwikkelen van mogelijke preventie- en behandelstrategieën in de te toekomst. Organoïden bieden hierbij de kans om breintumoren te onderzoeken, zonder dat hiervoor proefdieren nodig zijn. Doordat de orgaantjes dicht in de buurt komen van de echte patiënt, kunnen ze volgens het team een belangrijke tool bieden voor behandelingen op maat.
Bronnen: Nature Communications, EurekAlert!
Afbeelding: ©ALESSIOCOSER FOR UNIVERSITY OF TRENTO