Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een door Hubble waargenomen exoplaneet die opeens spoorloos was verdwenen, blijkt achteraf helemaal geen planeet te zijn geweest.
Rondom ster Fomalhaut, zo’n 25 lichtjaar hier vandaan, was iets vreemds aan de hand. In 2008 ontdekten astronomen met behulp van Hubble-gegevens uit 2004 en 2006 dat om die ster een exoplaneet – Fomalhaut b – cirkelde. Maar een paar jaar later verdween het hemellichaam van Hubble’s radar.
Astronomen braken zich het hoofd over deze kwestie, maar nu denken ze het raadsel eindelijk te hebben opgelost. Fomalhaut b was nooit een planeet, Hubble nam destijds de nasleep van een enorme stellaire botsing waar.
Lees ook:
Fomalhaut b
Achteraf gezien was het wel duidelijk dat Fomalhaut b geen exoplaneet kon zijn, zegt het team van sterrenkundigen van de Universiteit van Arizona. Zo was het hemellichaam waarneembaar in het zichtbare, maar niet in het infrarode spectrum. En dat terwijl een exoplaneet voldoende warmte uitstraalt om zichtbaar te moeten zijn in het infrarode spectrum.
Bovendien volgde het hemellichaam geen elliptische baan om zijn moederster, wat planeten doorgaans doen. “Het is duidelijk dat Fomalhaut b dingen deed die een bonafide planeet niet zou moeten doen”, zegt András Gáspár van de Universiteit van Arizona. Met de jaren nam de helderheid van Fomalhaut b af en in 2014 was de ‘exoplaneet’ helemaal niet meer detecteerbaar.
Botsing in de kosmos
Rest de vraag wat de ruimtetelescoop dan wél jaren geleden heeft waargenomen. De kans is zeer groot dat Hubble destijds een langzaam uitdijende wolk zag die het gevolg was van een botsing tussen twee grote planetoïden.
De onderzoekers denken dat de stellaire botsing niet al te lang voor de eerste waarnemingen in 2004 plaatsvond. De puinwolk, bestaande uit stofdeeltjes van ongeveer 1 micrometer, zou inmiddels een diameter hebben van honderden miljoenen kilometers.
Een domper is het overigens niet voor het team, de wetenschappers vinden het juist erg bijzonder dat ze deze getuigen waren van deze gebeurtenis. Volgens hen vindt zo’n flinke stellaire botsing elke 200.000 jaar plaats.
Het onderzoek is gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences.
Bronnen: PNAS, ESA/Hubble via EurekAlert!, New Atlas
Beeld: ESA/NASA, M. Kornmesser