Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De tandplakbacterie Streptococcus mutans verschuilt zich achter andere microben en polymeren in onze mond om zichzelf te beschermen. En onderzoekers hebben dit in beeld gebracht.
We hebben hem liever niet in onze mond: Streptococcus mutans. Door te snoepen, creëren we echter een zure omgeving waar deze schadelijke bacterie goed in kan gedijen. Samen met andere bacteriën vormt S. mutans een laagje op de tanden – een biofilm, ook wel tandplak genoemd – en zet daarin vervolgens suikers om in melkzuur, waardoor de pH-waarde nog verder daalt. De kans op cariës (gaatjes) neemt daarmee ook steeds verder toe.
Wetenschappers van de universiteit van Pennsylvania en een technologisch instituut in Georgia (VS) namen deze biofilm onlangs onder de loep. Hiervoor gebruikten ze tandplak van kinderen die te kampen hadden met ernstig tandbederf. Met behulp van meerdere (beeld)technieken legden ze de verschillende structuren in de biofilms bloot.
Antibacteriële middelen
Bij de meeste kinderen hoopte S. mutans zich op tegen het oppervlak van de tand, zo brachten de onderzoekers in beeld. Andere bacteriën, zoals Streptococcus oralis, vormden een laagje om S. mutans heen. Als een soort beschermende barrière. Een laagje suikers versterkte deze barrière bovendien.
Naast het in beeld brengen van deze structuren, voerden de onderzoekers nog een experiment uit. Door gebruik te maken van S. mutans, S. oralis en een suikeroplossing bootsten ze de biofilm na en bestookten hem met antibacteriële middelen. Doordat S. mutans zich zo goed verstopt, bleek het lastig voor deze geneesmiddelen om de tandplakbacterie te bereiken.
“Mooie illustratie”
“Een prachtig onderzoek”, noemt Wim Crielaard de studie. Crielaard is hoogleraar moleculaire biologie bij het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). “Er wordt een heel mooie illustratie gegeven van de werking van een biofilm. Het vernieuwende aan het onderzoek is dat ze de biofilm-structuren uit de monden zelf hebben gehaald.” En ze dus niet zijn opgekweekt in een petrischaaltje of reageerbuis.
Lees ook:
Kortom: een mooie studie die maar weer eens aantoont dat we zoveel mogelijk met onze handen uit de snoeppot moeten blijven. Want als je eenmaal een fijne omgeving voor Streptococcus mutans hebt gecreëerd, beschermt deze zichzelf goed en is het lastig om van de schadelijke tandplakbacterie af te komen.
Bronnen: PNAS, University of Pennsylvania via EurekAlert!