Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
In de Amerikaanse Burgeroorlog werd er volop geëxperimenteerd met luchtballonnen. Maar die oorlog was niet het eerste en ook niet het laatste conflict waarin ballonnen werden ingezet. Zelfs tijdens de Tweede Wereldoorlog speelden ze nog een rol.
1) Een seintje in de lucht
Kongming-lantaarns zijn papieren lantaarns die opstijgen zodra de kaars die erin zit wordt aangestoken. De Chinese strateeg Zhuge Liang (181-234) zou ze in een benarde militaire situatie hebben gebruikt om signalen aan de eigen troepen te geven.
2) Franse primeur
In de achttiende eeuw liep Frankrijk voorop wat de ballonvaart betrof. Tijdens de Slag bij Fleurus in 1794 kon het Franse leger dan ook de allereerste observatieballon inzetten: l’Entreprenant, ofwel ‘De ondernemende’.
3) Vliegende bommen
Op 15 juli 1849 lieten Oostenrijkse troepen zo’n tweehonderd papieren luchtballonnen naar het door hen belegerde Venetië zweven. Onder de ballonnen hingen bommen die boven de stad door een tijdontsteker tot ontploffing werden gebracht.
4) Een muur van ballonnen
De sperballon maakte zijn debuut tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zo werd Londen door met kabels aan elkaar gekoppelde ballonnen beschermd tegen Duitse bommenwerpers. Ook in WO II werden ze ingezet, en dan vooral om duik- en jachtbommenwerpers te hinderen.
5) Intercontinentale wapens
De Japanners gebruikten eind 1944 en begin 1945 de noordelijke straalstroom boven de Grote Oceaan om ruim drieduizend ballonnen met explosieven eronder richting de Verenigde Staten te sturen. Ongeveer driehonderd ervan voltooiden de tocht, maar het militaire effect was nihil.
Dit kader staat in de Terugvlucht-aflevering ‘Ogen in de lucht’ te vinden in KIJK 9/2020. Deze editie ligt in de winkel vanaf 20 augustus tot en met 16 september.
Meer informatie:
- American Battlefield Trust: Civil War Ballooning
- Army History: The infernal balloon. Union aeronautics during the American Civil War
- National Balloon Museum: Prof. Thaddeus Lowe: Father of Lincoln’s flying spies, Founder of the Civil War Balloon
- SSEW: ‘Balloon buster’ Frank Luke: Een Amerikaanse jachtvlieger tegen Duitse observatieballonnen
- KIJK: Wat als… het Zuiden de Burgeroorlog had gewonnen?
Tekst: Nick Kivits
Openingsbeeld: Harper’s Weekly