Alles wat door de mens is gemaakt – beton, metaal, plastic, bakstenen etcetera – zou nu bij elkaar meer wegen dan alle levende materie op aarde, wijst een nieuwe studie uit.

Er zijn zo’n 7 miljard mensen op aarde. En bij elkaar ontwikkelen en maken die heel veel, van wegen tot huizen en van smartphones tot meubels. We hebben in de afgelopen 120 jaar zelfs zó veel gemaakt dat alles wat door de mens is geproduceerd nu zwaarder is dan alle planten, dieren en bacteriën bij elkaar. Dat concludeert een Israëlisch onderzoeksteam in vakblad Nature.

Lees ook:

• Hebben we nu ons eigen tijdperk?
• Onenigheid over het invoeren van nieuw tijdperk

Biomassa

Het team onderzocht veranderingen in de wereldwijde biomassa en door mensen gemaakte massa (afval niet meegerekend) van 1900 tot nu. Het berekende daarbij het drooggewicht, dus exclusief water. Onder door mensen gemaakte massa vallen gebouwen, infrastructuur, aggregaten, bakstenen, et cetera. Met wereldwijde biomassa wordt eigenlijk alles wat leeft bedoeld: planten en dieren (dus ook gewassen en vee), bacteriën en schimmels – zowel te land als ter zee.

De onderzoekers ontdekten dat de massa van door mensen geproduceerde objecten aan het begin van de twintigste eeuw gelijk was aan ongeveer 3 procent van de totale biomassa ter wereld. Deze laatste woog toen 1,1 teraton (ruim een biljard kilo). Anno 2020 is het gewicht van al wat leeft min of meer gelijk gebleven, maar dat van alle door de mens gemaakte spullen zou nu voor het eerst hoger zijn dan de totale biomassa. Daarbij houden de wetenschappers wel een foutmarge van +/- zes jaar aan.

Nat gewicht

Naast berekeningen met het drooggewicht maakten de wetenschappers dezelfde calculaties voor nat gewicht. In dat geval zal het gewicht van door de mens gemaakte objecten dat van de totale biomassa overschrijden tussen 2027 en 2047.

Om tot deze cijfers te komen, gebruikten de onderzoekers jaarvoorraadgegevens van onder andere huizen, elektronische apparaten, wegen, en van andere studies, waaronder deze uit 2018 in Global Environmental Change en deze uit 2018 in PNAS. Ook maakte het team gebruik van data die satellieten hebben vergaard van de wereldwijde vegetatie.

Antropoceen

Volgens de onderzoekers maken de resultaten duidelijk dat we nu in het ‘tijdperk van de mens’ leven, ook wel het antropoceen genoemd. (Overigens liggen veel geologen onderling overhoop of het antropoceen wel of niet officieel aan de tijdschaal moet worden toegevoegd, en op welke manier.)

Hoe je het ook noemt, dat dit zorgelijk is, staat vast, vindt ook geograaf Edward Huijbens van Wageningen University Research. “Dit soort werk onderstreept het feit dat we zeker op een door mensen gemaakte planeet leven en het antropoceen zijn binnengegaan, in positieve of negatieve zin. We moeten onze invloed onder ogen zien en beseffen dat de wereld van de materie ons begint te treffen en echte gevolgen voor ons leven heeft. Het grote geheel is duidelijk en dit is weer een stukje van die enorme puzzel.”

Huijbens voegt er wel nog aan toe dat de methode die de onderzoekers gebruikten, het verzamelen van zoveel globale gegevens van bestaande databanken, “enigszins problematisch is vanwege de vele aannames die moeten worden gemaakt en hiaten die moeten worden opgevuld.” Het onderzoeksteam geeft ook toe dat er onzekerheden in de cijfers zitten. Maar de boodschap is duidelijk: we produceren te veel spullen en daarmee te veel afval.

Bronnen: Nature, The Guardian, Scientific American, NRC

Beeld: 123RF/KIJK

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!