Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Honden, katten en andere zoogdieren hebben nauwelijks oogwit, terwijl deze zogeheten sclera bij de mens wel erg aanwezig is. Hoe zit dat?
Misschien is het je, al starend in de kijkers van je hond of kat, weleens opgevallen dat die viervoeters nauwelijks oogwit lijken te hebben. Als onze huisvrienden naar opzij kijken, kunnen we hooguit een bescheiden witte rand bespeuren. Vergeleken met andere zoogdieren is de zogenoemde sclera, de buitenste laag van het oog, van mensen veel witter. Waarom?
Lees ook:
Nonverbaal
Daar zijn – hoe kan het ook anders in de biologie – verschillende theorieën voor. Zo zouden veel zoogdieren tijdens de evolutie een donkere sclera hebben ontwikkeld, zodat hun ogen (en daarmee zijzelf) minder opvallen voor roofdieren. Voor mensen, die behoorlijk hoog in de voedselketen staan, was dit van minder belang en dus bleef het oog voor een deel wit.
Sterker nog: volgens de zogeheten coöperatieve ooghypothese is het voor ons als soort juist gunstig om veel wit rond onze iris te hebben. Een witte sclera maakt het een stuk gemakkelijker om nonverbaal te communiceren; je weet hierdoor namelijk precies in welke richting je soortgenoot kijkt. Je kunt je voorstellen dat dit voor onze voorouders, die samen op jacht gingen, al een nuttige eigenschap was.
Oogwit als lokkertje
Uit verschillende studies blijkt bovendien dat katachtigen die in groepen jagen vaker een lichtere sclera hebben dan de soorten die alleen op pad gaan om een maaltje te scoren. Dit zou pleiten voor de coöperatieve ooghypothese.
Nog een voordeel, zo stelt een andere theorie, is dat we door onze witte sclera gemakkelijker een geschikte paarpartner vinden. Hoe lichter het oogwit, hoe jonger en gezonder iemand eruitziet en dus ook hoe vruchtbaarder hij of zij oogt. Die signalen gaan verloren bij een te donkere sclera. Ach ja, het zal eens niet over seks gaan…
Deze vraag staat ook in KIJK 5/2020.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl.
Beeld: iStock/Getty Images