Tijdens een hoorzitting van de Senaat deelde immunoloog Anthony Fauci zijn plannen om toekomstige pandemieën af te wenden.

Dat zo’n minuscuul iets de wereld zó op zijn kop kon zetten… Het coronavirus zorgt ervoor dat we al maanden grotendeels aan huis gekluisterd zijn. En dan hebben we het nog niet eens over de langetermijn- en economische gevolgen van de pandemie. Volgens Anthony Fauci, directeur van het Amerikaanse National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID), moeten landen zich daarom beter op toekomstige pandemieën voorbereiden, schrijft The New York Times. En de immunoloog weet hoe.

Lees ook:

• Hoe kunnen de coronavaccins zo snel zijn ontwikkeld?
• Ebolavirus houdt zich schuil in het lichaam
• Leven na corona: de nieuwe ‘roaring twenties’?

‘Geluk’ gehad

Fauci presenteerde een ambitieus plan dat jaarlijks, naar eigen zeggen, een paar miljard dollar kost, zo’n vijf jaar in beslag neemt voordat de eerste resultaten bekend zijn én de inzet van heel veel wetenschappers vereist. Maar dan heb je ook wat: een prototypevaccin dat bescherming biedt tegen ongeveer twintig virusfamilies die elk op zich een nieuwe pandemie kunnen veroorzaken.

We hebben met het SARS-CoV-2-virus namelijk ‘geluk’ gehad, want dat lijkt erg op de eerdere virussen SARS (2003) en MERS (2012). Tijdens die epidemieën is al heel veel kennis opgedaan, zodat er een vliegende start gemaakt kon worden. Zo wisten wetenschappers al snel dat ze zich voor de ontwikkeling van een coronavaccin moesten richten op het zogeheten spike-eiwit dat aan menselijke cellen hecht en ze infecteert.

Bovendien deelden onderzoekers uit China aan het begin van de pandemie al de genetische code van het coronavirus, waardoor wetenschappers over de hele wereld in het lab aan de slag konden met het ontwikkelen van een vaccin, vertelde immunoloog Marjolein van Egmond eerder aan KIJK.

Prototypevaccin

Maar er liggen genoeg virussen, waaronder het Nipah-virus, op de loer die nog niet volledig zijn uitgeplozen en eveneens een pandemie kunnen ontketenen. Dat nachtmerriescenario moeten we voor zijn en de beste manier om dat te doen, is door prototypevaccins te ontwikkelen – aldus Fauci.

Met de kennis die is opgedaan tijdens de huidige COVID-pandemie moeten onderzoekers de moleculaire structuur van elk virus analyseren om te kunnen bepalen waar antilichamen het beste kunnen hechten om het onschadelijk te maken. Bovendien is het belangrijk dat wetenschappers uitzoeken hoe het lichaam kan worden aangespoord om precies de juiste antistoffen aan te maken.

De nood is hoog

Het idee van prototypevaccins komt overigens niet van de beroemde Amerikaanse immunoloog zelf, maar werd in 2017 al geopperd door Barney Graham, adjunct-directeur van het Centrum voor Vaccinonderzoek van het NIAID. Graham schreef er een artikel over dat in 2018 in Nature Immunology verscheen. Omdat de urgentie toen niet hoog was, bleef het slechts bij een idee.

Alexander Gorbalenya, viroloog en microbioloog aan het Leidse UMC, noemt Fauci’s plan een geweldig initiatief. “Zeventien jaar geleden is in Europa een soortgelijk idee van start gegaan met betrekking tot de ontwikkeling van antivirale geneesmiddelen tegen toekomstige ziekteverwekkers. Dit VIZIER-project wordt geleid door Dr. Bruno Canard.”

Gorbalenya plaatst er wel nog een kanttekening bij. “We moeten veel meer investeren in onderzoek dat gericht is op het begrijpen van virussen. De bestrijding van pandemieën – zelfs met prototypes van vaccins en geneesmiddelen op de plank – is in wezen een defensieve aanpak.”

In gesprek met het Witte Huis

Een project van zo’n grote omvang neemt jaren in beslag en kost miljarden dollars. Een groot deel van dat bedrag zal afkomstig zijn van het instituut van Fauci, het NIAID. Maar de immunoloog pleit ook voor extra financiële middelen die door het Amerikaanse Congres moeten worden toegewezen. “Als we de financiering rond krijgen, en ik denk dat dat lukt, zal het waarschijnlijk in 2022 beginnen,” zei Fauci tijdens de hoorzitting. Hij zou daarover al in gesprek zijn met het Witte Huis.

Bronnen: The New York Times, Tech Times

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!