Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Of je er nou in gelooft of niet, vrijdag de dertiende is onlosmakelijk verbonden met pech. Maar hoe is dat eigenlijk zo gekomen?
Het is vrijdag de dertiende en dat betekent oppassen geblazen. Althans, dat geloven sommigen. Er zijn mensen die zo tegen de ‘dreigende gevaren’ opkijken die deze dag met zich mee brengt, dat ze het huis niet uitkomen. Maar waar heeft het de status als ‘ongeluksdag’ eigenlijk aan te danken? En waarom zijn sommige mensen vandaag extra voorzichtig in de buurt van zoutvaatjes en zwarte buurtkaters? KIJK zette vier bekende bijgeloven op een rij.
Lees ook: Tien bijzondere (feest)dagen op een rij
Vrijdag de dertiende
Een van de bekendste mogelijke verklaringen voor het gure imago van vrijdag de dertiende, is die van Het Laatste Avondmaal, dat voorafging aan de arrestatie van Jezus Christus. Daar zaten dertien mensen aan tafel: hijzelf en zijn twaalf apostelen. De dertiende was Judas, die Jezus zou verraden aan de Romeinse autoriteiten.
De vrijdag heeft haar status als ongeluksdag mogelijk ook aan Jezus te ‘danken’: hij werd namelijk op een vrijdag gekruisigd. Tot diep in de middeleeuwen bleef het in het christelijke Europa de gewoonte misdadigers op deze dag terecht te stellen. In Engeland kreeg die dag zelfs de bijnaam hangman’s day.
De angst voor vrijdag de dertiende is dusdanig dat het een eigen naam gekregen heeft: paraskevidekatriafobie.
Zwarte kat
Er kunnen hele boeken geschreven worden over de symboliek van de kat, helemaal die van de zwarte. Een van de bekendste verklaringen voor hun huidige imago als ongeluksbrengers dateert uit de middeleeuwen. Toen begon men de dieren te associëren met hekserij. Sommige mensen geloofden zelfs dat zwarte katten demonen waren. Niet vreemd dus dat mensen liever met een grote boog om de dieren heen liepen.
Onder ladders lopen
Nog een bijgeloof dat mogelijk ontstaan (of versterkt) is tijdens de middeleeuwen, is dat onder een ladder door lopen ongeluk brengt. Ladders waren in deze periode onlosmakelijk verbonden met de galg, waar mensen aan werden opgehangen. Door onder een ladder door te lopen, waar de dood een veel geziene gast was, zou je ongeluk over jezelf afroepen. Sommige mensen geloofden dat je deze ‘fout’, met dezelfde ‘hangdood’ moest bekopen.
Zout morsen
Slordige koks opgelet, ook het morsen van zout zou je niet in de koude kleren gaan zitten. Volgens sommige verhalen lokt het omstoten van zo’n een vaatje natriumchloride namelijk een bezoek van de duivel uit. Die komt dan, zoals het de duivel betaamt, onrust in je leven zaaien.
Je kunt hem overigens te slim af zijn door een snufje van het gemorste zout over je linkerschouder te gooien. Daar, aan je linkerzijde, zou de duivel zijn moment afwachten om toe te slaan. Ben je vlot genoeg, dan verblind je de ongeluksbrenger door het beetje zout over je schouder precies in zijn ogen te mikken.
Bronnen: Philip Dröge/KIJK; Chevalier, J. & Gheerbrant, A. (1996), Dictionary of symbols, Penguin Literature