Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Is er buitenaards leven en kunnen we dat opsporen? NASA’s hoofdwetenschapper James Green introduceert een classificatie om nuance te brengen in de discussie over onderzoek naar leven.
“It’s never aliens”: het staat bij sommige sterrenkundigen en wetenschapsjournalisten op een kladje op het bureau. Wat je ook aan vreemde verschijnselen ziet in het heelal – een ster die ineens dimt (de schaduw van een mega-ruimtestation, of toch een stofwolk?) of een serie snelle radiosignalen uit het Melkwegcentrum – er is eigenlijk altijd een gewonere, betere verklaring voor dan (intelligent) buitenaards leven.
Tot die regel niet meer opgaat natuurlijk, schrijft NASA’s chief scientist James Green in wetenschapsblad Nature. Als er dichtbij de aarde buitenaards leven is, zouden we daar dan sporen van kunnen vinden? En wat mag je daaruit wel en niet afleiden? Om die discussie zuiver te voeren, publiceert Green samen met collega-onderzoekers een nieuwe meetschaal waarop je sporen van buitenaards leven kunt indelen.
Lees ook:
Ladder
Met de Confidence of Life Detection (CoLD)-schaal wil Greens team verschillende categorieën aanmaken die aangeven hoe je bewijs voor buitenaards leven moet wegen. Helemaal onderaan de ladder staat bijvoorbeeld “waarneming van een signaal dat van biologische afkomst kan zijn” – zoals veel zuurstof in de atmosfeer van een planeet bij een andere ster. Dat kán door het equivalent van bomen komen, maar sluitend bewijs voor een buitenaardse beschaving is zoiets niet.
Hoe hoger op de CoLD-ladder, hoe verder het net sluit om extraterrestrial life: bij een waarneming in categorie 4 kunnen onderzoekers bijvoorbeeld aannemelijk maken dat hun waarneming door een levend organisme komt en niet van een levenloos proces, en de hoogste categorie 7 is weggelegd voor de succesvolle voorspelling en vondst van aanvullend bewijs voor levend wezen.
Torino-schaal
De CoLD-schaal is zeker niet de eerste ‘ladder’ van onzekerheid in de wetenschap: zo is er ook de Torino-schaal voor asteroïden die dichtbij de aarde komen. Deze schaal geeft aan wat de kans is dat zo’n Near Earth Object ook echt op onze planeet knalt.
“Er zijn in de loop van de geschiedenis veel claims geweest van buitenaards leven die later fout of twijfelachtig bleken, als je het puur bekijkt in termen van wel of niet iets vinden”, schrijven Green en zijn collega’s in hun artikel. “Als we de zoektocht naar buitenaards leven in plaats daarvan presenteren als een steeds nauwkeuriger zoektocht, wordt duidelijker wat de waarde is van voorlopige waarnemingen. Een valse start, een doodlopend spoor: dat hoort allemaal bij een gezond wetenschappelijk proces.”
Of de CoLD-schaal ook echt wordt ingevoerd (en zelfs of hij die naam houdt) is nog net zo onzeker als de vondst van aliens: Greens team wil vooral de discussie starten nu er nog geen buitenaards leven gevonden is, in plaats van in het heetst van de strijd als een Mars-karretje levende Mars-bacteriën opgraaft – of als ET een radioboodschap stuurt. Zijn er dus aliens of niet? Afwachten.
Bron: Nature
Beeld: Seti.org/Seth Shostak