Krijgen politiehonden stereotypen aangeleerd? En welk effect heeft de aanwezigheid van zo’n hond? Hoogleraar stedelijke geografie Rivke Jaffe van de Universiteit van Amsterdam wil de interactie tussen hond, politie en burger in Nederland onder de loep nemen.

Eerder deed je onderzoek op Jamaica naar beveiligingshonden. Wat hield dat in?

“Op Jamaica worden honden veel ingezet door beveiligers, door het leger en als waakhond. Ik was benieuwd naar hun rol bij etnische profilering. We weten dat mensen discrimineren; soms bewust, maar vaak onbedoeld. Hoe trainen en socialiseren mensen honden? Dragen ze stereotypen op hen over?”

En, doen ze dat?

“Op Jamaica zag ik dat wel. Een anekdotisch voorbeeld: een vrouw had een hond die alleen blafte als er een zwarte man voor de deur stond. Mensen vonden dat ze haar hond racistisch had opgevoed, maar zij zei: er klimmen nou eenmaal alleen zwarte mannen over mijn hek om mango’s te stelen. Die hond zag zijn baasje dan altijd boos worden, dus onthield hij zwarte mannen als fout of onveilig. Daarnaast kreeg die vrouw blijkbaar amper zwarte mensen voor de gezelligheid op bezoek, wat ook aangeeft hoe gesegregeerd die samenleving is.”

Nu wil je vergelijkbaar onderzoek starten in Nederland?

“Ja, bij de politie. Ten eerste ben ik benieuwd hoe diensthonden worden getraind: of ze aan stereotypen worden blootgesteld en zo ja, hoe. Ten tweede wil ik kijken naar de interactie tussen burgers en politie met honden. Het is bekend dat demonstranten minder geweld gebruiken tegen paarden dan tegen een agent te voet of in een busje: dan gooien ze minder vaak stenen en rennen ze sneller weg. Zouden ze ook anders reageren als er een politiehond op hen afkomt? Worden ze banger of agressiever? En komt dat dan puur door die hond of door aangeleerde associaties?”

Veel vragen nog dus. Zijn die nooit eerder onderzocht?

“Opmerkelijk genoeg heel weinig, terwijl er bijvoorbeeld miljoenen naar onderzoek naar beveiligingscamera’s gaat. Misschien omdat camera’s nieuwer zijn, maar toch vreemd.”

Dit korte interview staat in het artikel ‘De wetenschap neemt dieren eindelijk serieus’ te vinden in KIJK 1/2023. Deze editie ligt in de winkel vanaf 15 december tot en met 18 januari.

Meer informatie:

• NPO Radio 1: Bureau Buitenland – Verre Geluiden #3: Rivke Jaffe over Jamaica
• Universiteit van Amsterdam: Dier en mens zijn meer verbonden dan we ons soms realiseren
• Universiteit Leiden: Mens en dier: hoe wordt hun relatie gedefinieerd?
• Het Parool: Nieuw kennisplatform over relatie mens en dier: ‘Een dier is ook een individu’
• KIJK: Rouwen honden als een soortgenoot overlijdt?

Tekst: Anouk Broersma

Beeld: LAURENS VAN PUTTEN/ANP

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!