In China worden steeds vaker huisdieren gekloond. Vooral honden en katten zijn populair. Maar krijg je er wel echt hetzelfde dier voor terug?

Een hond, kat of ander huisdier neemt al snel een bijzondere plek in je hart in. Maar geen enkel beest heeft het eeuwige leven en dus komt er een tijd dat je afscheid van hond Max of poes Tommy moet nemen. Sommige mensen weigeren dat te doen en richten zich tot bedrijven die overleden huisdieren nieuw leven in kunnen blazen. Hoe? Door ze te klonen. En die praktijk neemt in China een hoge vlucht, berichtte de NOS deze week.

Lees ook:

• Drie technieken om uitgestorven dieren te herrijzen
• Vijf (bekende) gekloonde dieren
• Waarin verschilt een kloon van een eeneiige tweeling

Is je copycat dezelfde als poes Tommy?

Wereldwijd zijn er drie commerciële bedrijven die overleden dieren klonen. Het Chinese Sinogene is er een van. Voor omgerekend 35.000 euro heb je een echte copycat, en voor 50.000 euro krijg je Max 2.0. Een behoorlijk smak geld dat steeds meer Chinezen neertellen voor een kloon van hun overleden huisdier dat ze als een familielid zien.

Maar krijg je er ook daadwerkelijk je trouwe viervoeter voor terug of verschilt de hond of kat toch met het origineel? Het korte antwoord is: ja, je nieuwe huisdier verschilt van het oorspronkelijke beest. En dat komt door de manier waarop het is gekloond.

Hoe werkt klonen?

Bij klonen wordt een lichaamscel uit het te klonen dier geïsoleerd. Daaruit halen wetenschappers de kern waarin het DNA zit. Van een vrouwelijk dier van dezelfde soort wordt een eicel gewonnen, waaruit eveneens de kern wordt verwijderd. De celkern van het te klonen dier wordt vervolgens geplaatst in de lege eicel van het vrouwelijke dier. Zo kan een embryo ontstaan met dezelfde genetische eigenschappen als dat van het donordier.

Maar in die lege eicel zit nog een beetje ander DNA; het zogeheten mitochondriale DNA dat zich buiten de celkern bevindt. Dit erfelijke materiaal is afkomstig van de moeder en kan daarom alleen via haar worden overgeërfd. Een gekloond dier heeft dus exact hetzelfde celkern-DNA als van het donordier, maar ook nog een beetje mitochondriaal DNA van de eiceldonor.

Daarnaast bepaalt DNA niet voor 100 procent het karakter van een beest; de omgeving waarin het opgroeit en wat het tijdens zijn ontwikkeling allemaal meemaakt, wegen ook mee. Alleen al om die reden zal een baasje nooit een huisdier krijgen dat zich net zo gedraagt als zijn voorganger. “Je houdt jezelf dus voor de gek als je een dier gaat klonen”, zegt dierethicus Bernice Bovenkerk, werkzaam aan Wageningen University Research.

Wat zijn de ethische bezwaren?

Het exact zelfde dier krijg je dus niet terug, maar hoe zit het ethisch gezien met klonen? Bovenkerk vindt het problematisch om huisdieren (of andere dieren) te klonen. “Je behandelt de dieren op die manier als ding en niet als wezen met eigen doelen en een eigen perspectief op het leven. Je manipuleert een ander voelend wezen voor je eigen doeleinden zonder rekening te houden met de eigen doelen van dat dier.”

Volgens de dierethicus levert een gekloonde hond of kat slechts een illusie op. “Klonen als praktijk is erg problematisch, omdat het welzijnsschade oplevert voor dieren, zeker in de experimenteer-fase. Er worden dieren voor opgeofferd (er sterven ook veel dieren in de aanloop naar een geschikte kloon), terwijl het in feite niets dan een illusie oplevert. Ik denk dat het nog wel even duurt voordat dit in Europa wordt toegestaan, maar ik hou het niet voor onmogelijk, zeker zolang mensen wel gekloonde dieren kunnen importeren.”

Bronnen: NOS, NEMO Kennislink, Ministerie van EZK

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!