Je wil hetzelfde zijn als andere mensen, maar ook uniek. Die ogenschijnlijke tegenstrijdigheid is constant aanwezig als je op zoek gaat naar je ware zelf. De waardering van je omgeving blijkt daarbij van cruciaal belang.

Google ‘Wie ben ik?’ en je krijgt miljoenen resultaten. ‘Twee slimme stappen om een antwoord te vinden.’ ‘Ontdek vier inzichten om dichter bij jezelf te komen.’ ‘Achttien vragen om te ontdekken wie je bent.’ Het is slechts een greep uit de koppen. Je zou bijna denken dat het antwoord eenvoudig is, maar deze vraag houdt mensen soms hun leven lang bezig.

Door middel van zelfhulpboeken met titels als Je bent zoals je denkt, The right mindset en Soul Authority, mindfulnesscursussen en therapie gaan mensen op zoek naar het antwoord op de vraag wie hun ware zelf is. Het antwoord is alleen niet eenduidig. De psychologie achter onze identiteit laat namelijk zien dat wie we zijn, sterk afhangt van anderen.

Lees ook:

• ‘Enig kinderen zouden later egoïstisch zijn’
• ‘Ik wil weten wat er in het koppie van een aap gebeurt’

Standje kuddedier

Laten we eerst terugreizen naar de tijd van jagers en verzamelaars. Uit deze periode zouden psychologen de oorsprong van menselijk gedrag van nu vaak kunnen verklaren. Onze voorouders hadden al de sterke behoefte om bij de groep te horen. Als je naar voedsel zocht, kon je als jager-verzamelaar ook zomaar de voedselbron zijn van een roofdier. En dan was het wel erg handig als je een groep gewapende medejagers bij je had. Oftewel: in je eentje was je overlevingskans een stuk kleiner.

Evolutionair gezien is het dus een nuttige eigenschap dat mensen zo graag bij een groep willen horen. En hoewel we nu in de supermarkt zoveel eten kunnen krijgen als we kunnen betalen, zonder dat we worden aangevallen door een beest, ligt dit verlangen nog diep opgeslagen in onze hersenen. We gedragen ons het liefst zoals de rest zich gedraagt. We willen geen outsider zijn.

Dit is het begin van een artikel over je ware zelf dat te vinden is in KIJK 3-2023 die van 14 februari tot en met 13 maart in de winkel ligt.

Meer informatie:

• De Correspondent: Stop toch jezelf eindeloos met anderen te vergelijken
• The Conversation: What the new science of authenticity says about discovering your true self
• YouTube: TEDx: Why Your True Self Matters

Tekst: Nina Crox

Beeld: Shutterstock

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!