Een panel van Britse wetenschappers pleit voor meer overzicht bij onderzoek met dieren die menselijk materiaal bevatten.

Er wordt steeds meer onderzoek gedaan met Animals Containing Human Material, oftewel kruisingen tussen mens en dier. Zoals bijvoorbeeld de muizen die menselijke levers bevatten, waar we vorige week nog over schreven. Deze vermenselijkte dieren maken het mogelijk om onderzoek te doen naar het menselijk lichaam: wat er gebeurt bij gezondheid en bij ziekte, maar bijvoorbeeld ook of bepaalde medicijnen werken.

Dit waardevolle onderzoek brengt echter ook bepaalde ethische vragen met zich mee. Want hoever willen we gaan? Wat mag wel en wat mag niet? Wanneer is zo’n dier nog dierlijk, en wanneer menselijk? En hoe gaan we daarmee om?

Dat zijn de vragen waar een werkgroep van de Academy of Medical Sciences zich over heeft gebogen. In hun rapport komen ze niet met pasklare antwoorden, maar wel met duidelijk aanbevelingen. Hun belangrijkste voorstel is het verdelen van de verschillende onderzoeken in drie aparte categorieën.

1. Off-limits. De eerste categorie in het rapport is een absolute no-go; het is niet de bedoeling dat de onderzoeken in deze categorie wordt uitgevoerd. Het gaat daarbij om het creëren van een primaat met voldoende menselijke hersencellen om menselijk gedrag uit te voeren, het mixen van cellen van mens en primaat in een embryo, en het fokken van dieren met menselijke geslachtscellen die zich zouden kunnen voortplanten. Overigens worden er, voor zover bekend, op dit moment geen experimenten van deze aard uitgevoerd.
2. Extra toezicht. Voor een andere categorie geldt dat de onderzoeken niet verboden zijn, maar dat er wel extra toezicht wordt gewenst. De werkgroep ziet graag dat voor deze beoordeling een aparte commissie wordt aangesteld. Dit betreft experimenten waarbij dierlijke hersenen wat menselijker worden gemaakt, functionele menselijke geslachtscellen of genen worden ingebracht bij dieren, of dieren in hun gedrag of uiterlijk wat meer mens worden. In principe is dit goed onderzoek, maar in sommige gevallen is de grens met de eerste categorie vaag.
3. Oké. De meeste huidige onderzoeken zullen echter in de laatste categorie vallen; daarvoor geldt dat er eigenlijk niks aan de hand is en dat het voldoende is om de richtlijnen voor normaal proefdiergebruik aan te houden. De werkgroep benadrukt dan ook dat het absoluut niet de bedoeling is dit soort onderzoek op te houden of af te remmen. Hun advies dient alleen ter ondersteuning van de ethische discussie over het gebruik van vermenselijkte dieren. En de verwachting is dat dit een voorbeeld is dat andere landen zullen volgen.

Bronnen: ScienceInsider, Nature News, Academy  of Medical Sciences

Beeld: Academy of Medical Sciences