Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Wetenschappers werken al decennialang aan alternatieven voor het milieuonvriendelijke plastic. Vijf voorbeelden.
De totale wereldproductie aan plastic bedraagt bijna 400 miljard kilogram per jaar. Zo’n 44 procent daarvan wordt gebruikt voor verpakkingsmateriaal. De overheid hoopt dit percentage terug te dringen door ondernemers te stimuleren op zoek te gaan naar alternatieve verpakkingen, en consumenten ervan bewust te maken hoeveel plastic ze kopen. Vanaf 1 juli mogen horecazaken, tankstations, supermarkten en speciaalzaken daarom geen eten en drinken in (deels) plastic verpakkingen meer verkopen zonder daar een toeslag voor te rekenen.
Wetenschappers zien de noodzaak voor het terugdringen van de plasticproductie al jaren, en komen regelmatig op de proppen met alternatieven voor het milieuonvriendelijke materiaal. Een lijstje van vijf bijzondere mogelijkheden.
Lees ook:
Biologisch
Je hebt ongetwijfeld al eens gehoord over biobased plastic, een kunststof die wordt geproduceerd uit de onderdelen van een plant. Een van de grondleggers van dit alternatief voor plastic was de Britse Alexander Parkes. In het midden van de negentiende eeuw creëerde hij het van cellulose gemaakte plastic Parkesine. Cellulose is het hoofdbestanddeel van de celwanden van een plant.
Sindsdien hebben wetenschappers een hoop andere biobased plastics geproduceerd. Zoals plastic van maïs of plantaardige oliën.
Eetbare verpakking
Amerikaanse onderzoekers werken aan een alternatief voor plastic folie dat bestaat uit melkproteïnen. Ze gebruiken daarvoor het meest voorkomende eiwit in koemelk: caseïne. De folie is biologisch afbreekbaar, in water oplosbaar en je kunt er vitaminen, medicatie en smaakstoffen aan toevoegen. De folie zal aan het voedsel vastgeplakt zitten. Het is dus eetbaar.
Spray it
Plastic verpakkingen zorgen ervoor dat eten langer houdbaar blijft en tijdens transport niet beurs wordt. Het alternatief van wetenschappers van de Harvard en de Rutgers-universiteit bewerkstelligt dit ook: maar dan via een biologisch afbreekbare spray. Dit goedje, bestaande uit onder andere pullulan, tijmolie en citroenzuur, spuiten ze op eten met behulp van een verwarmingsapparaat dat wel wat weg heeft van een föhn.
De verpakking kun je er met water afwassen. En mocht het in de natuur belanden, dan wordt het al in drie dagen biologisch afgebroken. Plastic is daarentegen pas na zo’n 400 jaar afgebroken. Volgens de onderzoekers is het materiaal bovendien goedkoop en op grote schaal te produceren.
Schimmelstoffen
Finse onderzoekers publiceerden eerder dit jaar een studie in Science Advances, aangaande de schimmel Fomes fomentarius. Of, zoals we hem in Nederland noemen: de echte tonderzwam. Net als andere schimmels bestaat deze uit mycelium, een netwerk van schimmeldraden dat vaker is geopperd als basis voor een plastic-alternatief.
De echte tonderzwam is verder opgebouwd uit drie lagen met elk een unieke eigenschap. Van de taaie buitenste laag zouden de onderzoekers schokbestendige coatings voor bijvoorbeeld een autoruit kunnen maken; de zachte, middelste laag voor het produceren van nepleer; en de binnenste laag heeft wel wat weg van hout. Veelbelovend dus.
Suiker uit DNA
Even terug naar de biologielessen van de middelbare school. DNA bestaat uit bouwstenen, nucleotiden genoemd. Deze zijn allemaal opgebouwd uit een fosfaatgroep, een suiker en een stikstofbase. Thymine is één van de nucleotidenbasen in DNA, en onderzoekers van de universiteit van Bath zijn erin geslaagd het suiker uit deze base te halen. Door dit te combineren met koolstofdioxide, hebben ze een alternatief voor plastic weten te maken onder lage druk en bij kamertemperatuur. Het materiaal kan bovendien weer worden afgebroken met behulp van enzymen van bodembacteriën.
Bronnen: Eos Trace, Nature Food, Science Advances
Beeld: iStock/Getty Images