Om het klimaat te sparen – en de energiekosten te drukken – schaffen we steeds meer elektrische auto’s, zonnepanelen en warmtepompen aan. Maar wat gebeurt er als die duurzame spullen stukgaan? Zijn ze dan ook net zo duurzaam te recyclen?

Op dit moment is 25 procent van de verkochte auto’s in Nederland volledig elektrisch, en dat percentage loopt al jaren op. Maar intussen worden er ook steeds meer elektrische auto’s afgedankt. “De accu’s van elektrische auto’s gaan over het algemeen minimaal tien tot vijftien jaar mee”, zegt Martijn Boelhouwer van Auto Recycling Nederland. “Aangezien het al meer dan twintig jaar geleden is dat de eerste hybride Toyota Prius op de markt kwam, zien we nu steeds meer afgedankte batterijen.”

De accu’s van elektrische auto’s zijn meestal lithium-ion-batterijen; dezelfde soort als in je telefoon. Ze bestaan uit een metalen omhulsel met daarin materialen als lithium, mangaan, aluminium, kobalt en grafiet. “Bedrijven hebben inmiddels vrij veel ervaring met het recyclen van batterijen, dus die kennis kunnen ze hier ook toepassen”, zegt Boelhouwer.

Oplossen in zuur

Het terugwinnen van de materialen gebeurt in verschillende stappen. Eerst ontmantel je de batterij, vervolgens scheid je de verschillende onderdelen zo veel mogelijk. Sommige onderdelen, zoals het omhulsel, zijn relatief makkelijk te hergebruiken. De rest is vaak een mengsel van metalen dat een zogenoemd hydrometallurgie-proces ondergaat. Daarbij los je de metalen in een zuur op, waar je ze vervolgens afzonderlijk uit kunt halen.

De technieken zijn dus bekend, maar wel zijn ervaren bedrijven nodig om ze uit te voeren. Nederlandse batterijenpakketten gaan hiervoor meestal naar fabrieken in Duitsland of Scandinavië. Garages of autobedrijven moeten de afgedankte autobatterijen dan in speciaal verpakkingsmateriaal aanleveren om schade te voorkomen.

Recyclingboost

Naast het recyclen van de batterij is er soms een andere mogelijkheid. “Ongeveer een kwart van de afgedankte autobatterijen in Nederland gaat naar zogenoemde second-use-bedrijven, die er bijvoorbeeld overtollige windenergie in opslaan”, zegt Boelhouwer. “Deze route wordt naar verwachting wel steeds minder interessant. De techniek in batterijen verbetert heel snel, waardoor bedrijven de oude, minder efficiënte batterijen niet meer zo interessant vinden.”

Alles bij elkaar wordt inmiddels toch al zo’n 80 procent van het gewicht van alle autobatterijen gerecycled. Nieuwe wetgeving gaat waarschijnlijk helpen om dit percentage op te schroeven. “Vanuit de EU komt er regelgeving dat elke nieuwe batterij hergebruikte materialen moet bevatten”, zegt Boelhouwer. “Dat zal de recycling een boost geven. Hopelijk lukt het dan uiteindelijk om vrijwel alle materialen in zo’n batterij opnieuw te gebruiken.”

Dit is één onderdeel van het verhaal over het recyclen van duurzame spullen. In KIJK 9-2023, die vanaf donderdag 17 augustus in de winkel ligt, lees je ook over de recyclemogelijkheden van zonnepanelen, windturbines en warmtepompen.

Meer informatie:

• YouTube: Volkwagen USA News: How Volkswagen Will Recycle Electric Vehicle Batteries
• Nature: Catalytic disconnection of C–O bonds in epoxy resins and composites
• Solar Panels and Photovoltaic Materials: A Review of Recycling Processes for Photovoltaic Modules
• KIJK: Wat gebeurt er met windturbines die worden afgebroken?

Tekst: Renée Moezelaar

Beeld: ARN AUTO RECYCLING