Bij het experiment dat vorig jaar claimde neutrino’s te hebben gezien die sneller dan het licht waren gereisd, zijn twee mogelijke fouten opgedoken.
Vorig najaar waren ze de talk of the town: de neutrino’s die sneller dan het licht de 730 kilometer lange afstand van CERN in Zwitserland naar de Gran Sasso-berg in Italië zouden hebben afgelegd. Een opmerkelijk resultaat, want in tegenspraak met Albert Einsteins speciale relativiteitstheorie. Vanuit het experiment dat met dit resultaat kwam, OPERA, komen nu echter berichten over twee mogelijke fouten die de controversiële waarnemingen in twijfel trekken.
Gisteravond postte ScienceInsider, een onderdeel van de website van het wetenschappelijke tijdschrift Science, de eerste fout. Volgens niet nader genoemde “bronnen dicht bij het experiment” zou een verbinding tussen de kabel die het GPS-signaal doorgaf en de ‘meesterklok’ van OPERA niet goed hebben gewerkt. Toen dit euvel eenmaal was verholpen, bleek dat 60 nanoseconden verschil te maken. En laat die tijdsspanne nu net het verschil zijn tussen de reistijd van de neutrino’s en de tijd die licht erover zou hebben gedaan om dezelfde afstand af te leggen.
Helemaal onderuit gehaald?
De nieuwssite van Nature meldt dat OPERA inmiddels officieel heeft bevestigd dat dit hardwarefoutje “de gerapporteerde resultaten significant kan beïnvloeden”, maar noemt niet de precieze waarde van 60 nanoseconden. Daarnaast meldt het team nog een ander probleem; dat zou “te maken hebben met de oscillator die de tijdsbepalingen van de gebeurtenissen produceert tussen de GPS-synchronisaties”. Meer dan die wat cryptische zin wil men er op dit moment nog niet over kwijt, behalve dat dit effect juist de andere kant op zou werken als de eerdergenoemde slechte verbinding. Oftewel: dit zou de gemeten reistijd van de neutrino’s juist lánger maken dan hij in werkelijkheid was.
Kortom, het lijkt nog wat vroeg om met zekerheid te roepen dat het neutrinoresultaat helemaal onderuit is gehaald. OPERA zelf zegt intussen zijn onderzoek voort te zetten om te bepalen wat nu precies de invloed van de bovengenoemde problemen op hun eerdere meetresultaten is geweest. Verder hoopt men in mei met een nieuwe bundel neutrino’s te meten hoe snel de deeltjes nu écht gaan.
Bronnen: ScienceInsider, Nature News
Beeld: OPERA