Hoewel robots steeds zelfstandiger worden en meer op mensen gaan lijken, blijven de meeste mensen zich ervan bewust dat robots ‘slechts’ robots zijn. Toch?

Robots: enerzijds krijgen ze steeds meer menselijke trekjes, anderzijds worden ze gebruikt als een soort high-tech kanonnenvoer om soldaten te vervangen. Dat laatste kan een op zijn zachtst gezegd interessante situatie opleveren. Want wie krijgt de schuld wanneer een militaire operatie met robots misgaat – de creator of de creatie? Nog voordat dit écht actueel wordt, dachten Amerikaanse psychologen dat het een goed idee zou zijn om alvast uit te zoeken hoe ‘menselijk’ we robots precies vinden. Het antwoord: vrij menselijk.

De psychologen stelden een experiment op waarbij veertig psychologiestudenten één voor één een spelletje scavenger hunt (een soort speurtocht) moesten spelen met een ‘menselijke’ robot. Hoewel de studenten dachten dat ze te maken hadden met een échte robot, bestuurde één van de onderzoekers de robot stiekem van een afstand.

De studenten moesten een minimum van zeven objecten vinden in de kamer en die aan de robot presenteren. Dat lukte alle studenten, maar daarmee was de kous nog niet af: de robot meende dat de studenten slechts vijf objecten hadden gevonden en wilde daarom de vooraf afgesproken prijs niet afgeven.

Daarop volgde het échte experiment: de reactie van de onwetende proefpersonen. De meeste studenten gingen in discussie met de robot (bijvoorbeeld deze jongeman) of beschuldigden de robot van liegen of valsspelen. De creatie moest hier duidelijk het onderspit delven: 26 studenten vonden dat het de schuld van de robot was, en niet die van de maker.

De onderzoekers concluderen mensen over het algemeen robots zien als minder toerekeningsvatbaar dan een mens, maar wel aansprakelijker dan een normaal stukje techniek – zoals een snoepautomaat.

Bron: Proceedings of the International Conference on Human-Robot Interaction, Universiteit van Washington

Beeld: Universiteit van Washington