De verstedelijking neemt de komende decennia een grote vlucht. Hoeveel extra grond zullen ze daarbij in beslag nemen? En wat voor gevolgen heeft dat?
Tegen het jaar 2030 zullen maar liefst 5 miljard mensen in steden wonen, zo stellen de Verenigde Naties. Hoe gaat die verstedelijking verlopen? Dat onderzochten de Amerikaanse wetenschappers Karen Seto, Burak Güneralp en Lucy Hutyra, uitgaande van huidige bevolkingsaantallen en stadsgroottes, en voorspellingen van het bruto nationaal product en bevolkingstoenames.
Hun in het tijdschrift PNAS gepubliceerde conclusie: waarschijnlijk zal in 2030 het landoppervlak dat door steden in beslag wordt genomen, zijn toegenomen ten opzichte van het jaar 2000 met maar liefst 1,2 miljoen vierkante kilometer. Oftewel: een gebied meer dan twee keer zo groot als Frankrijk.
Meer dan de helft van deze nieuwe, verstedelijkte grond zal volgens Seto en collega’s te vinden zijn in Azië. De grootste toename van stadsgebied vindt plaats in Afrika, terwijl ook in Noord-Amerika de hoeveelheid stad in vierkante kilometers bijna verdubbelt.
Hotspots van biodiversiteit
Vervolgens bekeken Seto en collega’s wat die uitbreiding betekent voor het milieu. Ten eerste keken ze naar diverse ‘hotspots’ waar de biodiversiteit hoog is. In West-Afrika, Japan, de Caribische eilanden, de Filippijnen, het westen van India en Sri Lanka zal van die hotspots tegen 2030 ongeveer een twintigste zijn volgebouwd. De grootste toename van verstedelijkt oppervlak in gebieden met een hoge biodiversiteit zal volgens de wetenschappers plaatsvinden in gebergtes in het oosten van Afrika. Daarvan zal in 2030 een negentien keer zo groot oppervlak zijn bebouwd dan in 2000 het geval was.
Verder zullen de groeiende steden de leefgebieden van 205 bedreigde diersoorten binnendringen. In Europa en Afrika wordt daarbij het grootste percentage van deze diersoorten bedreigd (respectievelijk 33 en 30 procent), terwijl in de VS het grootste aantal soorten, namelijk 134, door de verstedelijking in het nauw wordt gedreven. Daarnaast zal door het groeien van de steden 1,38 miljard ton koolstof vrijkomen die nu in bomen en dergelijke is opgeslagen. En dat draagt dan weer bij aan de opwarming van de aarde.
Wereldwijde gevolgen
“Verstedelijking wordt vaak beschouwd als een lokaal verschijnsel”, schrijven Seto en collega’s aan het eind van hun artikel, “maar onze analyse laat zien dat de gevolgen voor onder meer de biodiversiteit en de opslag van koolstof wereldwijd kunnen zijn.” Ze pleiten er dan ook voor om de komende jaren op dit punt een oogje in het zeil te houden.
Bron: PNAS
Beeld: Aldon Scott Mc Leod