De rechtspopulistische partijleider Geert Wilders is de afgelopen jaren regelmatig voor fascist uitgemaakt. Is dat terecht?
Historicus Robin te Slaa vindt van niet, en wel om de volgende redenen:
- Anders dan fascisten verwerpt Wilders de democratie niet. Sterker nog: hij wil juist méér democratie, in de vorm van referendums en de rechtstreekse verkiezing van bijvoorbeeld burgemeesters.
- Wilders bedrijft alleen verbale agressie.
- De PVV heeft geen knokploegen. Fascisme zonder fysiek geweld is ondenkbaar.
- Hoewel Wilders nogal eens nationalistische taal uitslaat, zul je hem nooit een woord als ‘ras’ horen gebruiken.
- Bij Wilders draait alles juist om het individu (‘Henk en Ingrid’), niet om een staat die iedereen moet overheersen.
Meer over dit onderwerp lees je in de rubriek ‘In 5 minuten… fascisme’, te vinden in KIJK 3/2014. Dit nummer ligt in de winkel van 6 februari tot en met 5 maart.
Meer informatie:
- BBC News: What is a fascist?
- Modern History Sourcebook: Benito Mussolini – What is fascism?
- Trouw: Waarom Wilders geen fascist is
- The National Interest: Ghosts of fascists past
- Jacobin: Greece’s fascist threat
- Slate: Defending islamofascism
Tekst: Leo Polak
Beeld: Bas Czerwinski/ANP