De nieuwe app Entrain schiet reizigers met een jetlag te hulp. Hij helpt ze om hun biologische klok zo snel mogelijk aan te passen aan een nieuwe tijdzone.

De app maakt daarbij gebruik van het feit dat je biologische klok wordt gereguleerd door (met name blauw) licht. Entrain vertelt je wanneer je licht moet opzoeken en wanneer je dit juist moet vermijden.

De wiskundigen die de app maakten, gebruikten daarvoor vergelijkingen die het 24-uursritme van de mens beschrijven. Met behulp van die vergelijkingen berekenden ze ruim duizend schema’s om dit ritme tijdens verschillende reizen aan te passen.

Naar buiten met een roze bril

Om Entrain te gebruiken, geef je aan wanneer het licht en donker is in je huidige tijdzone en naar welke tijdzone je reist. Ook vertel je de app in wat voor licht je je zal bevinden tijdens de reis. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor fel buitenlicht (als je op een strandvakantie gaat) of gedimd kantoorlicht (tijdens een zakenreis).

Entrain geeft je vervolgens een op maat gemaakt schema dat voorschrijft wanneer je fel licht moet opzoeken en wanneer je juist in het donker moet gaan zitten. Ook vertelt de app je hoe lang het zal duren voordat je ritme is aangepast.

Als je tijdens die donkere periodes toch naar buiten moet, kun je bijvoorbeeld een roze bril opzetten, om blauw licht buiten te sluiten. En als de app midden in de nacht fel licht voorschrijft, kun je een felle lamp aanzetten. Lukt het je dan nog niet om je aan het voorgeschreven licht-donkerschema te houden, dan kun je altijd nog je ‘lichtgeschiedenis’ aanpassen. De app berekent dan een nieuw schema.

Vroeg uit de veren

Een voorbeeld. Stel dat je voor zaken (gedimd kantoorlicht) van Detroit naar Londen reist. Het tijdsverschil is vijf uur. Je vertrekt om 22.00 uur (lokale tijd in Detroit) en komt aan om 11.05 uur (lokale tijd in Londen). De app kan dan je ritme dan aanpassen in ongeveer drie dagen.

Daarvoor moet je wel een beetje je best doen. De dag na aankomst moet je zorgen voor licht tussen 7.40 en 21.00 uur. Een dag later moet je al om 6.20 uur opstaan en de lichten uitdoen om 19.40 uur. De derde dag moet je helemaal vroeg uit de veren: opstaan om 5.00 uur en tot 19.20 uur in het licht blijven. Op dag vier word je wakker met een volledig aangepast ritme. Je moet dus wel een paar keer vroeg uit de veren, maar na een paar dagen ben je weer zo fit als een hoentje…

Bronnen: Public Library of Science Computational Biology, Entrain Yourself, University of Michigan via EurekAlert!