Het was zo’n mooi plan: een nieuwe ruimtelescoop die vele malen beter is dan de toch al zo indrukwekkende Hubble. Maar de James Webb Space Telescope werd het mikpunt van forse kritiek uit politieke én wetenschappelijke hoek. Niettemin lijkt hij in 2018 eindelijk aan zijn baanbrekende klus te kunnen beginnen.
De verwachtingen waren hooggespannen toen de Hubble Space Telescope op 24 april 1990 omhoog werd geschoten. Na jaren van forse kritiek, technische problemen en een budgetoverschrijding van meer dan 2,1 miljard dollar zou de ruimtekijker eindelijk zijn plek in de sterrenkunde op kunnen gaan eisen. Maar toen de peperdure Hubble een tijdje later van 559 kilometer hoogte zijn eerste beelden naar de aarde stuurde, volgde er een nieuwe klap voor het toch al zo geplaagde project. De ruimtetelescoop bleek namelijk kippig te zijn. Door er nog eens 50 miljoen dollar tegenaan te gooien, werd ook dat probleem opgelost en kon hij eindelijk gaan doen waarvoor hij was gemaakt.
Zelfs de grootste criticaster moest vervolgens toegeven dat de Hubble een enorme aanwinst was voor de wetenschap. Voor het eerst kwamen verre sterrenstelsels haarscherp in beeld. We konden miljarden jaren in het verleden kijken, zagen de kraamkamers van nieuwe sterren en ontdekten planeten buiten ons zonnestelsel. De astrofysica kreeg door de Hubble een enorme boost en de kennis van de onmetelijke ruimte om ons planeetje nam met reuzensprongen toe.
Al vanaf het moment dat de Hubble in 1993 de eerste bruikbare beelden naar de aarde zond, is er nagedacht over een grotere en nog betere ruimtetelescoop. Gezien het succes van de Hubble zou je verwachten dat deze opvolger, de James Webb Space Telescope of JWST, met groot enthousiasme wordt begroet. Maar dat valt tegen. De geschiedenis herhaalt zich: ook nu is er sprake van forse kritiek, technische problemen en torenhoge budgetoverschrijdingen. In de afgelopen tien jaar heeft het JWST-project zelfs meer dan eens op omvallen gestaan. Maar het zal toch worden voltooid. Wat voorkwam een roemloos einde?
Dit is het begin van een artikel te vinden in KIJK 6/2014. Dit nummer ligt in de winkel van 1 tot en met 28 mei.
Meer informatie:
- NASA: Webb Science: The End of the Dark Ages: First Light and Reionization
- Space.com: James Web Space Telescope budget
- Popular Science: Today’s NASA budget
- Popular Science: How a tool for perfect human vision grew from one of NASA’s greatest blunders
- The Guardian: To scrap the James Webb Space Telescope would be short-sighted
- The Guardian: Nasa fights to save the James Webb space telescope from the axe
- International Business Times: James Webb Space Telescope from a biplane to the jet engine
- NASA: Jawes Webb Space Telescope Frequently Asked Questions
Beeld: NASA