Het sperma van fruitvliegen vermindert de drang van vrouwtjes om met meer mannetjes te paren. Amerikaanse onderzoekers ontdekten de stof die hiervoor verantwoordelijk is.

Dieren proberen er op allerlei manieren voor te zorgen dat zij meer kans hebben op nageslacht dan hun soortgenoten. Zo plaatst de bolkopvelddwergspin een anti-seksplug om te voorkomen dat zijn sekspartner er meerdere minnaars op nahoudt. Maar ook de fruitvlieg heeft een trucje: zijn sperma zorgt ervoor dat het vrouwtje na de daad met hem minder behoefte heeft om met een ander mannetje te paren.

Wetenschappers van de Universiteit van Oxford hebben het mechanisme achter dit fenomeen ontrafeld. Tijdens het onderzoek ontdekten ze kleine blaasjes, exosomen, in het zaadvocht van de fruitvlieg die waren gevormd door cellen van de geslachtsklieren. Deze exosomen – eiwitcomplexen – kunnen de cellen in het voortplantingsorgaan van het vrouwtje veranderen. Hierdoor zou hun gedrag zodanig veranderen dat ze geen behoefte meer hebben aan een andere bedpartner.

Om zeker te weten dat de exosomen de schuldigen waren voor het veranderde gedrag, verminderden de onderzoekers het aantal van deze kleine blaasjes in het sperma van de mannetjes. Vervolgens lieten ze deze fruitvliegen paren met de vrouwtjes. Wat bleek? De vrouwtjes stonden weer open voor een tweede minnaar. De exosomen spelen dus de grootste rol in het veranderende gedrag van de vrouwelijke fruitvliegen.

Bronnen: Journal of Cell Biology, Oxford University via Eurekalert!

Tekst: Naomi Jansen

Beeld: André Karwath