Het idee van de oerknal werd al in 1927 geopperd, maar tot de jaren tachtig zaten er nog flinke gaten in de theorie. Het was Alan Guth die er in één klap drie wist te dichten. Zijn briljante ingeving: het universum dijde vlak na de oerknal met een duizelingwekkend tempo uit. KIJK sprak met de natuurkundige.
KIJK: Is de inflatietheorie veel veranderd in de loop der jaren?
“Ja, zeker weten! Sterker nog, de eerste versie van de inflatietheorie die ik bedacht werkte eigenlijk niet. Er was namelijk geen mechanisme dat ervoor zorgt dat de inflatieperiode stopt en leidt tot een homogeen universum (een universum zoals het onze, waarin de materie gelijkelijk is verdeeld – red.). Na mijn publicatie kwamen er echter aangepaste modellen die zo’n mechanisme wel bevatten. De ‘nieuwe inflatie’ werd onder andere bedacht door Andrei Linde. Hij stelde dat de ‘faseovergang’ van inflatie naar het huidige universum is te vergelijken met een gelei die langzaam hard wordt, in plaats van met kokend water waarin bellen ontstaan. Juist die bellen, die plots ontstaan, zouden ervoor zorgen dat de massa niet gelijkmatig is verdeeld. Met Linde’s overgang creëer je wél een homogeen universum. Later volgden er nog meer aanpassingen, bijvoorbeeld de ‘chaotische inflatietheorie’. Daarmee werd het veel makkelijker om te verklaren waar de energie vandaan komt die de inflatie drijft.”
Het zou kunnen dat de inflatietheorie ons opzadelt met veel meer dan één universum. Hoe kan dat?
“Veel van de (zeker honderd – red.) modellen voor inflatie voorspellen een proces van zogenoemde eeuwige inflatie. Dat betekent simpel gezegd dat inflatie nooit stopt, hoewel er grote regio’s kunnen bestaan waar de snelle uitdijing is gestopt, zoals in ons eigen universum. Dit worden pocket universes genoemd, waarvan er een groot aantal kan bestaan. Daartussen kan echter nog steeds inflatie plaatsvinden. En dat levert weer heel snel nieuwe ruimte op, voor nóg meer van die pocket universes. Dit proces kan eeuwig doorgaan en enorme hoeveelheden universum opleveren; een multiversum.”
Kunnen we zo’n multiversum ooit aantonen?
“Tja, dat is heel moeilijk te bewijzen en dat gaat zeker niet binnenkort lukken. Toch zijn er verschillende manieren waarop we dit zouden kunnen aantonen. Ten eerste via inflatie zelf. Als we uiteindelijk op basis van waarnemingen zeker zijn van de manier waarop inflatie werkt, dan kunnen we concluderen dat er inderdaad eeuwige inflatie is, met een multiversum tot gevolg. Een andere mogelijkheid is iets lastiger. Er is namelijk een kans dat twee van deze pocket universes met elkaar in aanraking komen. Mocht dat met ons eigen universum zijn gebeurd, dan zou dat een cirkelvorming verstoring hebben achtergelaten in de achtergrondstraling. Wetenschappers hebben daar naar gezocht, maar nog niets gevonden. Het zou echter nog kunnen; dat zou pas echt spectaculair zijn.”
Dit is een fragment van een interview, te vinden in KIJK 5/2015. Dit nummer ligt in de winkel van 23 april tot en met 20 mei.
Tekst: Roel van der Heijden
Beeld: Bram Saeys