Celbioloog en auteur Ken Miller trad tijdens verschillende rechtszaken op als getuige-deskundige tegen Intelligent Design. KIJK sprak met hem.

KIJK: In uw boek Only a theory schrijft u dat Intelligent Design (ID) “vier eeuwen aan wetenschap ongedaan probeert te maken”. Is dat niet wat al te dramatisch?

Ken Miller: “Ik schreef dat met name naar aanleiding van een opmerking van William Dembski (een van de belangrijkste denkers van de ID-beweging – JPK). Die werd gevraagd welk standpunt ID moest innemen in de wereld sinds de Verlichting. Dembski zei toen dat het het doel van ID was om ‘het rottende lichaam van de Verlichting van zijn voetstuk te halen’. Voor iemand als ik, die de westerse wetenschap als het product van de Verlichting ziet, is dat een nogal verontrustende opmerking. En dan is er nog Philip Johnson, de hoogleraar die achter de ID-beweging zat. Hij zegt dat we een ‘theïstische wetenschap’ nodig hebben: een wetenschap die ruimte voor God laat als verklaring voor natuurlijke gebeurtenissen. Hoewel ik zelf theïst ben (Miller is een toegewijd katholiek – JPK), zou ik betogen dat de hele westerse wetenschap juist draait om het vinden van natuurlijke oorzaken voor natuurlijke verschijnselen. Daarom zie ik ID als zo’n grote bedreiging.”

Na de rechtszaken waarin u getuigde, lijkt ID op zijn retour in de VS. Waar bevindt zich volgens u het nieuwe front in de strijd rond de evolutietheorie?

“Sinds het Doverproces worden de woorden ‘intelligent design’ als vergif gezien. (De rechter bepaalde aan het eind van het Doverproces dat ID geen wetenschap is en niet in de klas mag worden gepresenteerd als alternatief voor evolutie – JPK) Daarom zeggen de mensen die het tegen de evolutietheorie opnemen tegenwoordig: ‘We willen geen ID onderwijzen. We willen alleen dat leerlingen worden aangemoedigd om wetenschappelijke theorieën kritisch te analyseren.’ Als wetenschapper kun je daar moeilijk tegen zijn. Maar als je dan kijkt wélke theorieën kritisch moeten worden geanalyseerd, blijken dat evolutie, klimaatverandering en stamcelonderzoek te zijn – waar ik gelijk bij zeg dat stamcelonderzoek geen theorie is, maar een onderzoeksveld. Dus men pakt alleen die aspecten van de moderne wetenschap aan waar men zich aan stoort. Daarnaast probeert men in sommige staten om wetten aan te laten nemen die zogenaamd de academische vrijheid van docenten en leerlingen beschermen om te twijfelen aan evolutie. Maar wat ik en anderen dan zeggen, is: ‘Docenten en leerlingen hébben al de academische vrijheid om overal vraagtekens te zetten. Docenten hebben alleen niet de vrijheid om dingen die niet waar zijn te verkondigen in hun klaslokalen.’”

Dit is een fragment van een interview, te vinden in KIJK 9/2011. Dit nummer ligt in de winkel van 29 juli tot en met 25 augustus.

Ken Miller in de satirische talkshow The Colbert Report:

Meer informatie:

• Homepage van Kenneth R. Miller
• Video met slides van het symposium ‘Intelligent Design in the Public Domain’ van het Decartes Centre, met een lezing van Ken Miller

Illustratie: Mr. Pen