Wereldwijd kijken mensen met angst en beven vooruit naar 21 december 2012. Op die datum, zo geloven ze, loopt de kalender van de oude Maya’s af en breekt het einde der tijden aan. Verslaggever Teake Zuidema ging naar Mexico om te onderzoeken of de huidige Maya’s ook al zenuwachtig zijn.
Waar zijn ze toch gebleven, die Maya’s? Het is een vraag die veel mensen zich stellen na een bezoek aan de ruïnes van de Maya-steden in Mexico of Guatemala. Het antwoord is simpel: de Maya’s zijn nooit verdwenen, ze leven nog steeds waar ze altijd hebben gewoond. Mexico en Guatemala tellen samen zo’n 8 miljoen afstammelingen van het indianenvolk dat ooit al die imposante bouwwerken in de jungle van Midden-Amerika neerzette. Ze bouwen alleen geen mega-piramides meer. In plaats daarvan zijn ze nu vaak slecht betaalde arbeiders op de bouwplaatsen van mega-hotels in Cancún en Playa del Carmen, badplaatsen aan de zogenoemde Riviera Maya.
Het dorp Saban heeft zo’n 3000 in woners en op één familie na zijn het allemaal Maya’s. Ze spreken Yucatec Maya en de meeste mannen verbouwen nog steeds maïs en bonen, zoals hun verre voorvaderen dat ook deden. Alleen gebruiken ze daarbij nu kunstmest.
Ik heb besloten alle religieuze deskundigen in Saban naar hun verwachtingen voor 2012 te vragen. De eerste die ik benader is Don Mario Kahuil. Hij wordt altijd opgetrommeld om bij de katholieke rituelen, die doorspekt zijn met symbolen uit de oude Maya-godsdienst, te bidden en te zingen in het Spaans en het Latijn. Ik vraag het hem recht op de man af: “Vergaat de wereld in 2012?”
Don Mario kijkt me aan alsof er een steekje aan me los is. Dan barst hij in lachen uit. “Alleen God weet wanneer het einde van de wereld aangebroken is. Daar hebben wij mensen geen idee van.” Ja, het zou best in 2012 kunnen gebeuren, zegt hij, maar evengoed in 2013 of 2014, of misschien wel in 2050.
Ik blijf aandringen. Heeft hij dan niets gehoord over het ‘aflopen’ van de Maya-kalender op 21 december 2012? Nee, daar heeft Don Mario nog nooit van gehoord.
Dit is het eerste gedeelte van een artikel uit KIJK 1/2011, in de winkel van 17 december 2010 tot en met 13 januari 2011. De tekst werd geschreven door Teake Zuidema.
Meer informatie:
- History.com: The Rise and Fall of the Maya Empire
- NWT Magazine: Balen: ‘2012’ is pas over twee eeuwen
- Skepsis: Het einde van de Maya-kalender
Beeld: Ulises Rodriguez/EPA/ANP