Ooit wist de mens van koeien, schapen en paarden tamme en nuttige huisdieren te maken. Tegenwoordig zijn we hard op weg om bacteriën en andere microben dusdanig onder controle te krijgen dat we ze heel gericht kunnen inzetten. Welke mogelijkheden biedt dit ‘micro-vee’ allemaal? KIJK-specialist Jop de Vrieze zocht het uit.
Dat micro-organismen niet alleen maar gevaarlijk zijn, weten we inmiddels wel. In onze darmen verzetten ze zinvol werk, en in de natuur breken ze de zooi af die andere levende wezens achterlaten. Maar wat je misschien nog niet doorhad, is dat ze op weg zijn om een nog veel belangrijkere plek in onze samenleving in te nemen. Er is namelijk een stille revolutie gaande. Een revolutie die onze economie efficiënter en groener moet maken, en de wereld een beetje leefbaarder. Overal zijn wetenschappers in labs druk bezig om allerlei microben – van bacteriën en algen tot gisten en andere schimmels – zo ‘af te richten’ dat we ze kunnen inzetten voor van alles.
Vergelijk het met een ontwikkeling die zo’n 11.000 jaar geleden plaatsvond met planten en dieren: domesticatie. Eeuwenlang hadden ze om ons heen geleefd; soms waren ze ons voedsel en soms onze vijand. Tot we erin slaagden gewassen te cultiveren en dieren te domesticeren. Akkerbouw en veeteelt namen al snel een centrale plek in het menselijk bestaan in en deden beschavingen opbloeien. Voortaan konden we onze omgeving naar onze hand zetten, ons afschermen van bedreigingen en onszelf voorzien van een vrijwel constante stroom voedsel.
Dit is een fragment van een artikel te vinden in KIJK 3/2015. Dit nummer ligt in de winkel van 19 februari tot en met 18 maart.
Meer informatie:
- ASM Academy – How microbes can help feed the world
- STW – P13-P17 Back to the roots
- Nature Reviews Microbiology: Going back to the roots: the microbial ecology of the rhizosphere
Tekst: Jop de Vrieze
Beeld: SPL/ANP