Het lijkt zo ideaal: gratis energie door wat stenen en een boel water. Toch zitten er ook nadelen aan een stuwdam.
Je bouwt een stuwdam met een waterkrachtcentrale, laat het meer vollopen en je hebt gratis energie. Vrij van broeikasgassen. Dat kan toch niet mooier? Volgens een rapport uit 2005 van verschillende Europese universiteiten is hydro-elektriciteit inderdaad een van de goedkoopste manieren om energie op te wekken. En ook de uitstoot is minimaal – er is alleen wat vervuiling als gevolg van de aanleg en het onderhoud van een centrale.
Toch lijkt de waarheid complexer te liggen. Een ander rapport, van The World Commission on Dams, zegt namelijk dat de situatie in tropische gebieden heel anders kan zijn. Daar zou het stilstaande en warme water van stuwmeren zorgen voor welig tierende micro-organismen. Zij produceren niet geringe hoeveelheden methaan, een krachtig broeikasgas en vernietigen daarmee het groene karakter van hydro-elektriciteit.
En dan heb je het nog niet eens over de negatieve impact die een dam kan hebben op lokale volkeren en natuur. Een dam kan bijvoorbeeld een onoverkoombaar obstakel vormen voor zalmen en forellen op weg naar hun stroomopwaarts gelegen paaigronden.
Dit is een fragment van de rubriek ‘In 5 minuten stuwmeren’ uit KIJK 5/2011, in de winkel van 8 april tot en met 5 mei. De tekst werd geschreven door Roel van der Heijden.
Meer informatie:
- GoldenMoments: Bungeejumpen als 007 in Zwitserland
- Encyclopedia Britannica: Kaveri River
- University of California: The history of dams
- Externe: Externalities of energy (rapport over kosten en vervuiling van verschillende energiesoorten)
- Dave’s Landslide Blog: The Vaiont (Vajont) landslide of 1963
- BBC News: Three Gorges dam wall completed
Rectificatie: in het stukje ‘Waarom stuwmeren?’ (KIJK 5/2011, pagina 24) staat dat de Drieklovendam 46.000 huishoudens van stroom zou kunnen voorzien. Dat had 46 miljoen moeten zijn – of, uitgaande van de meest recente gegevens van het CBS, zelfs 48 miljoen.
Beeld: Sean the Spook/CC BY-SA 3.0