Deze hypnotische timelapse van de zon is het resultaat van tien lange jaren non-stop meten en miljoenen haarscherpe foto’s.
Sinds juni 2010 bestudeert het Solar Dynamics Observatory (SDO) van de NASA onze zon. In dat decennium heeft de ruimtesonde 425 miljoen haarscherpe foto’s van onze ster gemaakt, samen goed voor 20 miljoen gigabyte (GB) aan data. Van die bijzonder mooie kiekjes hebben de onderzoekers nu een timelapse gemaakt: 10 jaar van onze zon in 61 minuten.
Lees ook: Simulatie buitenaardse zonsondergang
Extraatje
De timelapse is een bijzonder leuk extraatje bij al het werk dat SDO in de afgelopen jaren heeft verricht. Want de knappe koppen achter de missie hebben de metingen natuurlijk niet (enkel) gedaan om dit filmpje te maken. Mede dankzij de inzichten van de ruimtesonde leerden we de afgelopen jaren veel over de zon; hoe de gloeiende bol ‘werkt’ en hoe diens zonnestralen en trekkracht het zonnestelsel beïnvloeden.
SDO schiet elke 0,75 seconden een plaatje van de zon. Daarbij kiekt het AIA-instrument (voor Atmospheric Imanging Assembly) de gloeiendhete bol elke 12 seconde in maar liefst tien verschillende golflengten. Voor de timelapse is gebruikgemaakt van foto’s genomen bij een golflengte van 17,1 nanometer. In dit deel van het lichtspectrum is de hete atmosfeerlaag van de zon te zien; de corona.
Bekijk het filmpje hieronder. Ga er lekker voor zitten, want met een foto per uur voor 10 jaar lang, duurt de timelapse een goede 61 minuten. Worth it!
‘Blackouts’
Het zal de oplettenden niet ontgaan zijn: hoewel SDO de afgelopen jaren zijn blik onafgebroken op de zon richtte, bevat de timelapse een paar ‘blackouts’. Deze lege frames zijn de paar momenten die de sonde in al die jaren miste. De verantwoordelijken zijn de aarde en de maan, die tussen SDO en de zon in glipten en zo de gloeiende bol aan het zicht onttrokken.
De langere ‘blackout’, in 2016, lag wél aan de sonde zelf. Ground control had een aantal dagen nodig problemen met het AIA-instrument te verhelpen. Hierdoor verloor SDO de zon toen meer dan een week uit het oog.
Bronnen: NASA
Beeld: NASA’s Goddard Space Flight Center/SDO