In Ecomodernisme zet een zevental journalisten zich af tegen een aantal groene stokpaardjes.

Intensieve landbouw is goed voor de natuur. In sloppenwijken is het zo slecht nog niet. De klimaatverandering is niet het grootste probleem waar de mensheid mee kampt. Het gevaar dat overbevolking vormt voor mensheid en aarde is zwaar overschat. En het idee dat de wereld op korte termijn kan draaien op duurzame energiebronnen is een sprookje.

Dat zijn zomaar een aantal van de conclusies die voorbijkomen in Ecomodernisme, een nieuw boek waarin zeven Nederlandse en Belgische (wetenschaps)journalisten het opnemen tegen een hele rits ‘groene stokpaardjes’. Volgens hen kunnen economische groei, wereldwijde welvaart en een schoon milieu hand in hand gaan – maar dan moeten we wel afstappen van de “achterhaalde stellingen en het romantische beeld van de natuur” dat de traditionele groene bewegingen hebben.

Argumenten en cijfers

Voor wie die traditionele groene bewegingen een warm hart toedraagt, is Ecomodernisme wel even slikken. De auteurs zetten heel wat aannames uit die hoek op losse schroeven, en onderbouwen die in de regel ook helder met argumenten en cijfers.

Helemaal fair voelt het boek desondanks niet. In het algemeen is het vertrouwen van de auteurs in de menselijke vindingrijkheid groot, maar voorstanders van zonne-energie wordt wel verweten dat ze ‘gokken op toekomstige innovaties’. Als argument voor kernenergie worden de vele duizenden doden genoemd die vallen door het gebruik van steenkool, maar in de lofzang op fossiele brandstoffen elders in het boek zijn die ineens een stuk minder relevant. En waar het hoofdstuk over intensieve landbouw enthousiast allerlei innovaties op landbouwgebied opsomt, is in het volgende hoofdstuk genetische modificatie van gewassen de enige optie omdat voor de rest ‘alle rek eruit is’.

Dat zijn allemaal geen enorme kritiekpunten. Wel maken ze duidelijk dat de auteurs soms net iets meer bezig zijn met het zo overtuigend mogelijk verdedigen van hun eigen standpunten dan met het geven van een zo gebalanceerd mogelijke kijk op zaken.

Betere wereld

Gelukkig geven de auteurs aan het eind van het boek aan zich bewust te zijn van het risico dat ze zich al te zeer vastbijten in hun eigen gelijk – precies dat wat ze de traditionele groenen verwijten. Ze pleiten daarom voor een sceptische houding die twee kanten op gaat: je moet zowel de standpunten van anderen als die van jezelf voortdurend kritisch onder de loep nemen.

Met dat laatste in gedachten is Ecomodernisme een aanrader, juist voor wie duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan, kernenergie een vies woord vindt en alleen biologisch eten koopt. Je hoeft zeker niet in alles met de ecomodernisten mee te gaan (sterker nog: een kritische houding horen ze alleen maar te waarderen), maar het kan geen kwaad om je ideeën eens te toetsen. Want misschien loopt de weg naar een betere wereld toch net even anders dan je altijd dacht.

**** | 19,99 euro (paperback) of 11,99 euro (ebook)