Wie bang is, breekt het zweet uit. Wat voor effect de geur daarvan heeft op anderen, probeert sociaal psycholoog Jasper de Groot te achterhalen met een serie experimenten. Wie weet lukt het hem zelfs om het angstgeurmolecuul in een flesje te stoppen.

De spanning hangt in de lucht. Sterker: onderzoeker Jasper de Groot (33) rúíkt het terwijl hij in de rij staat voor achtbaanrit Baron 1898 in de Efteling, een gevaarte dat karretjes vol gillende pretparkgangers tientallen meters naar beneden laat donderen en ze vervolgens door loopings en kurkentrekkers jaagt. De geur van angstzweet, waar de psycholoog nu al jaren in is gespecialiseerd, dringt hier onmiskenbaar zijn neus binnen. Vlak voor hem ontdekt hij de geurbron: een man op anderhalve meter afstand. “Het was nog best fris die ochtend, maar hij had van die natte okselplekken op zijn shirt. Dus ja, hij was om een andere reden flink aan het zweten.”

Het is niet de eerste keer dat De Groot angstgeuren opsnuift. Beroepshalve steekt de sociaal psycholoog zo vaak zijn neus in flesjes of watten vol zweetextract van mensen die bang zijn geweest, dat hij het typische aroma nu overal weet te herkennen. Bijvoorbeeld wanneer iemand de zenuwen krijgt tijdens het geven van een spannende presentatie. De angstgeur goed omschrijven kan hij niet – “we missen een goede woordenschat voor geuren” – maar aan de Radboud Universiteit Nijmegen hoopt De Groot de essentie ervan te vatten. Hij heeft er net een zogeheten Vidi-subsidie van 800.000 euro voor gekregen.

Dit is het begin van het interview met Jasper de Groot te vinden in KIJK 10/2022. Deze editie ligt in de winkel vanaf 15 september tot en met 12 oktober.

Meer informatie:

• de Volkskrant: Mensen kunnen tot wel een biljoen geuren onderscheiden, en meer lessen over onze neus
• Universiteit Utrecht: Chemische structuur van angstzweet blootgelegd
• Psychologie Magazine: Beangstigend luchtje
• KIJK: Drie keer reuk in de slaapkamer
• KIJK: Waarom hebben we twee neusgaten?

Tekst: Ronald Veldhuizen

Beeld: Allard Faas

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!