Is onze soort gedoemd uit te sterven als de medische wetenschap verdwijnt?

Marieke van Velzen heeft slechte ogen. “Maar dankzij brillen, lenzen en laserbehandelingen kunnen wij slechte-ogen-mensen prima functioneren.” En zo zijn er wel meer aandoeningen en kwalen, schrijft ze, die het overleven vroeger ernstig zouden hebben bemoeilijkt, maar nu door de medische vooruitgang nauwelijks nog een obstakel vormen. Dat zette haar aan het denken. “Een gaatje in het hart wordt geopereerd, en mensen met vruchtbaarheidsproblemen kunnen zich met medische hulp vaak toch voortplanten. Komen we straks misschien in een situatie waarin we het zonder dit kunst- en vliegwerk niet meer redden?”

Op zich heeft Marieke gelijk, stelt filosoof Bas Haring. De huidige mens kan nauwelijks zonder technische hulpmiddelen overleven, en tegenwoordig planten zich inderdaad mensen voort die daar in het verleden niet toe in staat waren. “Maar daar is toch helemaal niets mis mee?” vindt hij. “De omgeving verandert en de mens verandert mee. In een omgeving zonder technische hulpmiddelen overleeft de mens die zonder kan, en in een wereld mét techniek overleeft de mens die daar juist gebruik van kan maken.”

De denkfout, vervolgt Haring, zit hem in het idee dat een mens die zonder techniek kan overleven een betere mens zou zijn. “Maar mensen en alle andere organismen zijn altijd afhankelijk van hun omgeving. Vroeger was dat de aanwezigheid van stromend water en planten om op te kunnen eten, en nu is het de aanwezigheid van techniek.”

Dus, Marieke: als ooit alle medische hulp wegvalt, zal de mensheid vast wel weer evolueren naar een soort die het zonder dokters weet te redden.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl! Deze vraag verscheen in KIJK 9/2015. Deze editie is online te bestellen!

Tekst: Diana de Veld

Beeld: iStock