In een wereld van deepfakes en nepnieuws is het steeds moeilijker om te bepalen wat echt is en wat niet. Een nieuw boek probeert de vervagende grenzen tussen echt en imitatie in kaart te brengen. KIJK sprak met co-auteur Thijs Pepping.

David Beckham die vloeiend Chinees spreekt. Artiesten die weer gaan optreden ondanks het feit dat ze dood zijn. Verzonnen samenzweringen die de sociale media domineren. Het is steeds moeilijker om in deze wereld echt van nep te onderscheiden. Vooral online weten we nooit of we naar een slimme fata morgana zitten te kijken of naar de werkelijkheid. Door nieuwe technieken kunnen we tegenwoordig video’s maken van dingen die nooit zijn gebeurd en zelfs mensen creëren die helemaal niet bestaan. Wat doet dat met ons? En met onze maatschappij?

Daarover gaat het boek Echt nep van Menno van Doorn, Sander Duivestein en Thijs Pepping. De drie auteurs zijn werkzaam in de hightechwereld en treden geregeld op als sprekers over de impact van nieuwe technologie. In het boek schetsen ze met tientallen voorbeeld een wereld waarin de grenzen tussen echt en imitatie steeds meer vervagen. Waarin kunstmatige intelligentie het mogelijk maakt om de realiteit in elke gewenste vorm te kneden.

“De technologie is er en gaat niet meer weg”

Thijs Pepping

Toch is het een uitgesproken optimistisch boek. De schrijvers lijken vooral erg gecharmeerd van de eindeloze mogelijkheden die al die nieuwe technieken bieden. Verlekkerd schrijven ze pagina na pagina over wat er allemaal te manipuleren is en de nieuwe verdienmodellen die daarbij horen. Terwijl het natuurlijk een ingrijpende ontwikkeling is die tot allerlei ellende kan leiden. Auteur Thijs Pepping vertelt over waarom we het nieuwe nep moeten leren omarmen, ook al heeft het scherpe kantjes. “De synthetische werkelijkheid heeft mooie en minder mooie kanten. Er schuilt een gevaar in het gemak waarmee we bijvoorbeeld deepfakes kunnen maken; daar waarschuwde ik in 2019 al voor in Het Financieele Dagblad. Toch moeten we voorwaarts. De technologie is er en gaat niet meer weg. Dus kunnen we daar beter aan wennen, haar sturen en ons wapenen met kennis over die technologie.”

Dit is het begin van het interview met Thijs Pepping te vinden in KIJK 2/2022. Deze editie ligt in de winkel vanaf 20 januari tot en met 16 februari.

Meer informatie:

• Bot Uitgevers: Echt nep
• Het Financieele Dagblad: Deepfakes zijn een groeiend gevaar voor onze democratie
• Trouw: Traditionele media, kom in actie om de democratie te beschermen
• KIJK: Nieuw wapen tegen deepfakes ontwikkeld
• KIJK: Deepfakes maken wordt steeds makkelijker

Tekst: Philip Dröge

Beeld: Allard Faas

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!