Of je hem nu rauw, gebakken of uit blik eet, tonijn is een niet te versmaden vissoort. Zelfs de neanderthalers vonden dat al. Met de tonijnvangst zijn sinds de oudheid dan ook grote economische belangen gemoeid, die zelfs een rol speelden in sommige oorlogen. Maar tegenwoordig draait de strijd vooral om het behoud van deze dieren.

Het is voorjaar 1965. De Franse zeeonderzoeker en filmer Jacques- Yves Cousteau drijft in het water voor de kust van Tunesië. Hier vangen vissers tonijn zoals ze het al duizenden jaar doen in de Middellandse Zee. Die tonijnvangst heet almadraba, een Spaans woord met Arabische roots dat zoveel betekent als ‘een plek om te slaan’. En dat is niet voor niets, ziet Cousteau.

De zilveren tonijnen, vet en zwaar, zitten gevangen in een enorm net: daar zijn ze in gezwommen, op weg naar hun paargebieden. Vissers trekken het net strakker, de vissen zwemmen steeds sneller. Als de kapitein zijn pet afdoet, bij wijze van eerbetoon aan de vissen, begint de slachtpartij: met grote haken halen de vissers de tonijn aan boord. Het is bloederig en bruut.

Later noemt Cousteau de tonijnvangst “het verschrikkelijkste en indrukwekkendste spektakel” dat er bestaat. Maar niet alleen de vangst van de tonijn is opmerkelijk. De tonijn zelf is dat ook; het dier kent een bijzonder verleden en heeft zelfs een rol gespeeld bij oorlogen.

Dit is het begin van het artikel ‘Een vis om voor te vechten’ te vinden in het extra dikke zomernummer van KIJK. Deze editie ligt in de winkel vanaf 21 mei.

Meer informatie:

• NRC: De ‘torpedo’ zwemt weer in de Middellandse Zee
• Het Financieele Dagblad: Hoe duurzaam is de tonijn op je bord?
• TED Talk: The four fish we’re overeating — and what to eat instead | Paul Greenberg
• Steven Adolf: Tuna wars. Powers around the fish we love to conserve, Springer (2019)
• Website van Tuna Wars

Tekst: Liesbeth Sparks

Beeld: Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!