Ben je er net een beetje aan gewend dat het ‘paardebloem’ is, moet het opeens toch weer ‘paardenbloem’ zijn! Waar is die ape(n)kool goed voor?

Eén reden om de spelling af en toe aan te passen, is dat spreektaal nou eenmaal ook voortdurend verandert. Pakweg drie eeuwen geleden hadden sommige woorden bijvoorbeeld een ch-klank aan het eind: ‘mensch’ en ‘visch’. Toen die klank langzamerhand verdween, gingen uitspraak en spelling uit de pas lopen.

Lees ook:

• Waarom is het verstaan van een vreemde taal zo lastig?
• Waarom zeggen we niet ‘schoonbroer’?

Spellingswijziging

Je moest maar onthouden dat je soms letters moest schrijven die je niet hoorde. Na een spellingswijziging in 1947 hoefde dat niet meer –opgeruimd staat netjes. Overigens schrijven we wel nog steeds ‘fantastisch’ terwijl we dat allang uitspreken als ‘fantasties’. Spellingswijzigingen zijn niet altijd helemaal, hoe zal ik het spellen, logies.

Aan het Engels kun je goed zien wat er gebeurt als je nooit inconsequenties opruimt. De spelling van veel woorden in die taal gaat terug op de voorkeuren van allerlei schrijvers uit de middeleeuwen en daarna, en daar zit soms weinig regelmaat in. Zo rijmen through en thought voor geen meter, maar tale en tail dan weer wel… Erg onhandig voor iedereen die Engels leert lezen en schrijven.

De Nederlandse spellingsbazen voeren trouwens ook weer niet zo vaak wijzigingen door. In 1995 kwamen er ingrijpende nieuwe regels (bijvoorbeeld voor de beruchte tussen-n), maar dat was voor het eerst sinds 1954. Omdat daar heftige kritiek op kwam, trokken de bedenkers tien jaar later een van die regels terug, wat ze op nóg meer kritiek kwam te staan. Toen hebben ze beloofd dat ze voorlopig geen regels zullen wijzigen, maar iedere tien jaar slechts nieuwe woorden zullen toevoegen aan het Groene Boekje. Misschien is dat maar beter ook, want dat Nederlanders een hekel hebben aan opgelegde regeltjes, dát verandert nooit.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 11/2019.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. 

Tekst: Sterre Leufkens

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!