KIJK-hoofdredacteur Inge Fraters vraagt zich af wie in staat zouden zijn te overleven na een apocalyps en hoe.

Met een goede vriendin heb ik soms opwekkende discussies over apocalyptische toestanden. Als je je allersomberste bril op zet, waar zal de wereld dan aan kapotgaan? Daar waar het mij vooral bezighoudt dat de mens zijn natuurlijke leefomgeving gestaag om zeep helpt, is haar grootste zorg dat mensen elkáár zo radicaal om zeep kunnen helpen. Vernietiging als voer voor verbeelding, vanuit de luxepositie van ons veilige, warme huis.

Maar wat als catastrofale vernietiging werkelijkheid wordt? Volgens een andere vriend van mij is de kans daarop fifty fifty. In zijn idee stevenen we óf af op een verlichte wereld waarin dankzij alle technologische ontwikkelingen geen honger of ellende meer bestaat, óf een megaramp is ons vóór en we komen op een of andere manier terecht in nieuwe, donkere middeleeuwen, waarin we volledig op onszelf zijn aangewezen om te overleven.

Stel dat laatste komt uit: wie is er dan nog in staat om zichzelf te redden? Mijn vriend zegt dat hij dat is, al heeft hij geen ander bewijs dan dat hij denkt dat zijn overlevingsdrang zo sterk is dat er oerkrachten in hem boven zullen komen.

Die oerkracht zal hij nodig hebben. Militairen, padvinders en Doomsday-preppers daargelaten is de gemiddelde westerse mens bijzonder slecht in zelfredzaamheid. We leven in een sterk gespecialiseerde consumptiemaatschappij waarin de productieketens zo lang zijn dat bijna niemand weet hoe je textiel, schoeisel of zelfs een brood zou moeten maken als je bij nul moet beginnen. Niet alleen voor de basics zoals warmte en licht vertrouwen we op techniek, maar zelfs voor het vinden van onze weg of onze vrienden.

Mocht het tot een allesvernietigende catastrofe komen, dan zijn volgens een vreemd soort ‘rechtvaardigheid’ de miljoenen mensen op aarde die het nu het allermoeilijkst hebben ineens in het voordeel, zo gok ik. Wrang gezegd: leven in de rokende puinhopen van Aleppo of een armetierig boerenbestaan in gortdroog Ethiopië zijn waarschijnlijk een betere training voor overleven na de apocalyps dan met je smartphone in je rechterhand en een vers gedraaide smoothie in je linkerhand kijken naar de survival skills van Ray Mears of Bear Grylls op tv.

Aan de andere kant: alle beetjes voorbereiding helpen. Vanaf pagina 14 vind je daarom een kleine KIJK-survivalgids voor na de ramp der rampen. Te nuttigen met of zonder smoothie.

Deze column vind je ook terug in KIJK 1/2015 die hier online te bestellen is.