Als iemand zijn gezicht vol botox laat spuiten, kan het voor een ander moeilijker zijn om zijn emoties in te schatten. Maar wie had gedacht dat botox het ook moeilijker maakt om bepaalde emoties te vóélen?
Een paar jaar geleden deed psycholoog David Havas een interessant experiment: hij liet proefpersonen zinnen lezen met een positieve of negatieve inhoud, terwijl hij ze ofwel een pen tussen hun tanden liet klemmen (waardoor ze gedwongen grijnsden), ofwel tussen hun lippen liet houden (waardoor ze pruilden).
Hieruit bleek dat de prettige zinnetjes sneller gelezen werden door proefpersonen met een blije gezichtsuitdrukking, terwijl droef kijkende proefpersonen de onprettige zinnetjes sneller lazen. Oftewel: je gezichtsuitdrukking helpt bij het begrijpen van boodschappen die aansluiten bij die gezichtsuitdrukking.
Maar wat betekent dat voor mensen die met botox spieren in hun gezicht laten verlammen om rimpelvorming te onderdrukken? Dat heeft Havas nu onderzocht, door veertig vrouwen in te schakelen die voor het eerst met botox – voluit: botulinetoxine – werden behandeld. (Als beloning kregen ze 50 dollar korting op de ingreep.)
Havas liet de vrouwen zowel vóór als na hun botoxbehandeling zinnen lezen met een blije, kwade of verdrietige inhoud. (Voorbeeld van een blije zin: ‘Je springt de trap op naar het appartement van je geliefde’. Kwade zin: ‘De opdringerige telemarketeer houdt je weg bij je avondeten.’ Verdrietige zin: ‘Je dringt je tranen terug terwijl je het begrafeniscentrum in loopt.’) Na het lezen van elke zin moesten de vrouwen op een knop drukken als ze hem hadden begrepen; af en toe kwam er een ja/nee-vraag tussendoor die testte of dat daadwerkelijk het geval was.
Het resultaat, in de woorden van de onderzoekers: “De leestijden voor de kwade zinnen waren aanmerkelijk langer tijdens de tweede sessie, net als voor de verdrietige zinnen. Voor de blije zinnen werd geen verschil gevonden.”
Wat dat betekent? Volgens Havas en collega’s dat “het blokkeren van gezichtsuitdrukkingen (…) ervoor zorgt dat emotionele verwerking van taal gehinderd wordt.” En dus dat je met je vers gebotoxte gezicht aanmerkelijk langer bezig zult zijn om een dramatische roman te begrijpen dan anders. -JPK
Bronnen: Psychological Science
Beeld: AFP/ANP