Onze hersenen categoriseren kleuren en hierdoor is het lastig om verschillende tinten te onthouden.

Naar de bouwmarkt gaan om verf te kopen voor je muur zonder kleurstaal is eigenlijk altijd een slecht idee. De kans is groot dat je bijvoorbeeld met ultramarijn in plaats van kobaltblauw thuis komt. Dit komt doordat je een kleur onbewust categoriseert zodra je hem ziet. Hierdoor kun je alleen onthouden bij welke basistint de kleur past die je zag. Dit hebben Amerikaanse onderzoekers onder leiding van Jonathan Flombaum aangetoond.

Kleurenwiel

De onderzoekers deden verschillende experimenten om erachter te komen hoe mensen kleurtinten onthouden. Eerst moesten proefpersonen op een kleurenwiel van 180 tinten aangeven welke tinten het beste pasten bij de basiskleuren blauw, roze, groen, paars, oranje en geel. Zo konden de onderzoekers bepalen bij welke tinten de grens lag tussen bijvoorbeeld blauw en groen.

In een tweede experiment kregen nieuwe proefpersonen een gekleurd vierkant voor een tiende van een seconde te zien. Vervolgens moesten ze op het kleurenwiel aangeven welke kleur ze zagen. Sommigen mochten dit direct doen, anderen moesten eerst een korte seconde naar een wit scherm kijken.

Opslagruimte

Alle proefpersonen hadden de neiging om te kiezen voor de basiskleuren, wanneer ze moesten aangeven welke kleurtint ze net hadden gezien. Op het moment dat ze eerst nog een seconde naar een wit scherm hadden gekeken, en dus de kleur even moesten onthouden, kozen ze nog vaker voor de basiskleuren.

Het is niet zo dat je brein een tekort aan ‘opslagruimte’ heeft en dat je daarom kleuren categoriseert, vertelt Flombaum in een persbericht. “Er kunnen verschillende redenen zijn, maar waarschijnlijk komt het neer op efficiëntie. Meestal is het genoeg om alleen de categorie te onthouden.”

Bronnen: Journal of Experimental Psychology: General, LiveScience, Johns Hopkins University via EurekAlert!

Beeld: Michael Maggs/CC BY 3.0