Astronomen hebben een planeet gevonden rond een van de dichtstbijzijnde sterren die mogelijk net zo zwaar is als de aarde.

In de beroemde gamereeks Civilization is het de meest tot de verbeelding sprekende manier om het spel te winnen: een raket lanceren richting het groepje sterren dat zich het dichtst bij ons zonnestelsel bevindt, Alpha Centauri, om daar een ruimtekolonie te beginnen. Die fantasie is nu wat dichter bij de werkelijkheid gekomen. Een van de drie Alpha Centauri-sterren, Alpha Centauri B, blijkt namelijk te beschikken over een planeet die mogelijk ongeveer net zo zwaar is als de aarde.

Nog geen ‘tweede aarde’

De planeet bevindt zich 4,37 lichtjaar hiervandaan (41 biljoen kilometer) en is daarmee sowieso de dichtstbijzijnde exoplaneet die tot nu toe is ontdekt. Ook is het de vooralsnog lichtste planeet die een baan beschrijft rond een ster die op de zon lijkt. Helaas hebben we daarmee nog geen ‘tweede aarde’ beet. De Alpha Centauri B-planeet bevindt zich namelijk veel dichter bij zijn ster dan de binnenste planeet van ons zonnestelsel, Mercurius. Daardoor zal het er veel te heet zijn voor vloeibaar water en dus voor leven zoals wij dat kennen.

Toch is er een goede kans dat er bij Alpha Centauri B wel degelijk een bewoonbare planeet is te vinden, schrijven de ontdekkers in Nature. Uit statistische studies blijkt namelijk dat aardachtige planeten zoals het nu ontdekte exemplaar vaak een aantal broertjes hebben. En tussen die broertjes zou er heel goed eentje kunnen zitten die wat verder van zijn ster af staat, waardoor het er (in elk geval qua temperatuur) wat beter uit te houden is.

In het rond gesjord

De Alpha Centauri B-planeet werd gevonden met de zogenoemde radiale-snelheidsmethode. Die maakt gebruik van het gegeven dat een ster lichtjes in het rond wordt gesjord door de zwaartekracht van een planeet die er een baan omheen beschrijft. Deze sterrenbeweging is vanaf de aarde te zien dankzij het dopplereffect, dat ervoor zorgt dat de golflengtes van sterrenlicht veranderen wanneer een ster tijdens zijn rondje naar ons toe of van ons af beweegt.

Aanvankelijk werden met deze methode voornamelijk heel zware planeten gevonden; die trekken hun ster immers het hardst in het rond. De ontdekking van de Alpha Centauri-planeet laat echter zien dat astronomen deze truc inmiddels zo hebben verfijnd, dat er ook aardachtige planeten mee te vinden zijn. Helaas moet zo’n planeet zich dan wel redelijk dicht bij zijn ster bevinden. Een planeet zo zwaar als de aarde die zich ver genoeg van zijn ster af bevindt om vloeibaar water mogelijk te maken, is nog niet te vinden met de radiële snelheidsmethode.

Bronnen: Nature, ESO

Beeld: L. Calçada/ESO