Helium laat zien dat gibbons hun sopraanstem op dezelfde manier gebruiken als operazangers. Onze stembanden zijn blijkbaar toch niet zo bijzonder.

Een van de dingen die mensen onderscheidt van dieren is ons stemgeluid. De complexe manier waarop wij onze stembanden gebruiken, doet geen enkel ander dier ons na. Toch? Nee; onderzoekers van de Universiteit van Kyoto hebben bewezen dat gibbons hun stembanden gebruiken op dezelfde manier als professionele operasopranen.

Om het normale gebruik van het spraakkanaal van gibbons te onderzoeken, vergeleken Takeshi Nishimura en zijn team het sopraanlied van de apen in gewone lucht met lucht met 50 procent helium. Door het heliumgas veranderde de klank van de zang uit de gibbonkeeltjes: geluid gaat dan namelijk sneller en de resonantie van het spraakkanaal verandert. Doordat de harmonieën in het geluid ook veranderden, bewezen de wetenschappers dat gibbons hun stemmen gebruiken op een mensenmanier; ook zonder helium.

Zo uit hun mouw

Net als mensen kunnen gibbons de frequentie van het geluid en de vorm van hun spraakkanaal veranderen. Maar de apen gebruiken hun stem wel altijd op één manier, namelijk zoals operazangers. Alleen: waar operazangers daar jaren training voor nodig hebben, schudden die gibbons het lawaai zo uit hun mouw.

Nishimura: “Dit onderzoek geeft ons nieuw inzicht in de evolutie van spraak bij gibbons. Tegelijkertijd laat het zien dat de mechanismen van menselijke spraak niet zo bijzonder zijn.”

Bronnen: American Journal of Physical Anthropology

Beeld: Matthias Kabel/CC BY-SA 3.0