In Afrika is een heliumveld gevonden dat “1,2 miljoen MRI-scanners” zou vullen.

In KIJK 6/2014 werd het onderwerp al aangesneden: helium zou schaarser aan het worden zijn. Het nieuws dat Britse onderzoekers deze week te melden hadden op de Goldschmidt geochemistry conference in Japan, werd dan ook positief ontvangen. De wetenschappers claimen een heliumveld te hebben gevonden in Tanzania, Oost-Afrika.

Voordat we het over de ontdekking hebben, eerst even dit: waarom hebben we helium zo hard nodig? Helium wordt onder meer gebruikt om supergeleidende magneten, zoals in MRI-scanners, te koelen. Bovendien gebruiken natuurkundigen dit gas, dat zo’n leuk piepstemmetje oplevert als je het inademt, om experimenten bij extreem lage temperaturen uit te voeren.

“1,2 miljoen MRI-scanners”

Het edelgas wordt dus niet alleen gebruikt in ballonnen en om gekke stemmetjes mee te creëren. En dus komt de ontdekking van de Britse onderzoekers goed van pas. Door het bestuderen van helium- en stikstofgas dat uit de grond kwam in een riftvallei in Tanzania, berekenden de wetenschappers dat er in één deel van de vallei zo’n 54 BCf (ongeveer 1,5 miljard kubieke meter) helium is te vinden. Dit zou volgens onderzoeker Diveena Danabalan genoeg zijn om meer dan 1,2 miljoen MRI-scanners te vullen.

Een enorm aantal dus, maar we moeten hier een stevige slag om de arm houden. Het gaat hier immers om een presentatie en is er nog geen peer-reviewed paper verschenen. De getallen zijn dan ook niet met zekerheid te stellen.

Vulkanische activiteit

Maar dat hier een heliumveld is aangetroffen, is volgens Douwe van der Meer aannemelijk. Van der Meer, niet betrokken bij het onderzoek, werkt in de olie-industrie en focust zich op de winning van koolwaterstoffen (olie en gas). Maar gedurende zijn carrière heeft hij veel over heliumvelden opgevangen.

“Het helium ontstaat door verval van de radioactieve elementen in de aarde. De reden dat verhoogde concentraties in Afrika voorkomen, is doordat dit continent bestaat uit oude, Archeïsche korst”, legt Van der Meer uit. “Oude korst is typisch verrijkt met zware metalen en radioactieve elementen. Jongere korst, bijvoorbeeld in West-Europa, is een paar miljard jaar later gevormd en is daarom armer in radioactieve elementen.”

Maar hoe kan het dat helium in de riftvallei vrijkomt uit deze oude gesteentes? Volgens de Britse onderzoekers spelen vulkanen in de vallei een belangrijke rol hierbij. Vulkanische activiteit zou genoeg hitte produceren om het helium uit het gesteente te halen.

Bronnen: New Scientist, ScienceAlert