De meerderheid van de Nederlandse bevolking is vandaag lekker vrij. Het is namelijk Hemelvaartsdag. Maar wat is Hemelvaart eigenlijk?
Voor christenen is Hemelvaartsdag meer dan een verplichte vrije dag. Zoals de naam al zegt, vieren zij op Hemelvaart dat iemand naar de hemel ‘gevaren’ is. Op een wolk zou Jezus Christus naar het hiernamaals zijn ‘opgevaren’.
De dag is onderdeel van de paascyclus. Op Goede Vrijdag zou Jezus zijn gekruisigd, drie dagen later stond hij op uit de dood. Deze opstanding vieren christenen op Pasen. Veertig dagen na Pasen is het Hemelvaart. Tussen deze twee feestdagen zou Jezus verschenen zijn aan familie en vrienden. Tel tien dagen bij Hemelvaart op en het is Pinksteren: de dag dat de Heilige Geest op aarde zou zijn gekomen. Tijdens zijn opvaring zou Jezus de uitstorting van deze ‘geest van God’ hebben beloofd aan zijn discipelen.
Vrije dag schrappen
De datum waarop Hemelvaart valt, kan flink verschillen. Dit komt doordat de feestdag aan Pasen is gekoppeld. En dat feest valt altijd op de zondag na de eerste volle maan in de lente (na 21 maart). Om het nog wat ingewikkelder te maken, wordt hierbij niet de astronomische volle maan, maar de gemiddelde berekening van de ‘kerkelijke’ volle maan aangehouden.
Hemelvaartsdag valt in Nederland wel altijd op een donderdag, maar dit geldt niet voor alle landen. In onder andere Italië vindt de viering op een zondag plaats, zeven dagen voor Pinksteren. De Rooms-Katholieke Kerk in Italië verschoof in 1977 Hemelvaartsdag van donderdag naar zondag om de economie te verbeteren. Een vrije dag minder voor de hardwerkende Italianen zou zorgen voor meer geld in de kas.
Dauwtrappen
Vroeger dansten mensen om drie uur ’s nachts op hun blote voeten door het gras om Hemelvaart te vieren. Dit werd dauwtrappen of dauwtrippen genoemd. Het ritueel zou een magische of genezende werking hebben. Dauwtrappen is nog steeds een traditie in het oosten van Nederland en Noord-Holland. De dans wordt echter tegenwoordig op een later tijdstip uitgevoerd – want we willen natuurlijk wel uitslapen op onze vrije dag.
Beeld: de hemelvaart van Jezus, John Singleton Copley, 1775.